Baz Yük Elektrik
ELEKTRİK VADELİ İŞLEM SÖZLEŞMELERİ
Dayanak Varlık
Elektrik vadeli işlem sözleşmelerinde dayanak varlık, vade ayının her bir saati için Piyasa İşleticisi tarafından açıklanan Kısıtsız Piyasa Takas Fiyatlarından (KPTF) hesaplanan basit aritmetik ortalamasıdır.
Sözleşme Büyüklüğü (Standart Sözleşme)
Vade ayındaki saat sayısı x 0,1 MWh
Vade Ayındaki Saat Sayısı: Vade ayındaki gün sayısı x 24
Sözleşme büyüklüğü vade ayındaki gün sayısına ve yaz saati/kış saati uygulamasına göre değişkenlik gösterir. Kış saatinden yaz saatine geçiş yapılan gün için saat sayısı 23, yaz saatinden kış saatine geçiş yapılan gün için ise saat sayısı 25 olarak uygulanacaktır.
Örnek:
- 30 gün içeren aylar için sözleşme büyüklüğü 72 MWh’dir (30x24x0,1MWh)
- 31 gün içeren aylar için sözleşme büyüklüğü 74,4 MWh’dir (31x24x0,1MWh)
- 28 gün çeken Şubat ayı için sözleşme büyüklüğü 67,2 MWh’dir (28x24x0,1MWh)
- 29 gün çeken Şubat ayı için sözleşme büyüklüğü 69,6 MWh’dir (29x24x0,1 MWh)
Belirtilen sözleşme büyüklükleri kış saatinden yaz saatine/yaz saatinden kış saatine geçilen aylar için geçerli değildir.
Uzlaşma Şekli
Elektrik vadeli işlem sözleşmelerinin uzlaşma şekli, nakdi uzlaşmadır.
Günlük Uzlaşma ve Vade Sonu Uzlaşma Fiyatları
Günlük Uzlaşma Fiyatı
Günlük uzlaşma fiyatı, seans sonunda hesapların güncellenmesinde kullanılır ve aşağıdaki şekilde hesaplanarak en yakın fiyat adımına yuvarlanır:
a) Seans sona ermeden önceki son 10 dakika içerisinde gerçekleştirilen tüm işlemlerin miktar ağırlıklı ortalama fiyatı günlük uzlaşma fiyatı olarak belirlenir.
b) Eğer son 10 dakika içerisinde 10’dan az işlem yapıldıysa, seans içerisinde geriye dönük olarak bulunan son 10 işlemin miktar ağırlıklı ortalama fiyatı alınır.
c) Seans içerisinde 10’dan az işlem yapıldıysa, seans içerisinde gerçekleştirilen tüm işlemlerin miktar ağırlıklı ortalama fiyatı,
d) Seans içerisinde hiç işlem yapılmamışsa, bir önceki günün uzlaşma fiyatı
günlük uzlaşma fiyatı olarak belirlenir.
Seans sonunda yukarıda belirtilen yöntemlere göre günlük uzlaşma fiyatının hesaplanamaması veya hesaplanan fiyatın piyasayı doğru yansıtmaması durumunda, aşağıda belirtilen yöntemler tek başına ya da birlikte kullanılarak günlük uzlaşma fiyatı tespit edilebilir.
a) Seans sonundaki en iyi alış ve satış kotasyonlarının ortalaması,
b) Dayanak varlığın spot fiyatı veya sözleşmenin diğer vade ayları için geçerli olan günlük uzlaşma fiyatları da dikkate alınarak hesaplanacak “teorik” fiyatlar.
Özel İşlem Bildirimleri yukarıdaki hesaplamalara dahil edilmez. Uzlaşma Fiyatı Komitesi tarafından günlük uzlaşma fiyatının değiştirilme durumu saklıdır.
Vade Sonu Uzlaşma Fiyatı
Vade ayının her bir saati için Piyasa İşleticisi tarafından açıklanan Kısıtsız Piyasa Takas Fiyatlarından (KPTF) hesaplanan basit aritmetik ortalama son uzlaşma fiyatı olur. Bu yöntemle belirlenen vade sonu uzlaşma fiyatı en yakın fiyat adımına yuvarlanır.
Vade Ayları
Aynı anda içinde bulunulan ay ve takip eden 15 ay olmak üzere toplam 16 ay.
Takas Süresi
Takas süresi T+1 olarak uygulanır. Zararlar hesaplardan T günü sonunda tahsil edilirken, karlar hesaplara T günü aktarılır.
Sözleşmenin Vadesi ve Son İşlem Günü
Emtiaya dayalı vadeli işlem sözleşmelerinde vade ve son işlem günü her vade ayının son iş günü olur. Yurtiçi piyasaların resmi tatil nedeniyle yarım gün olması durumunda sözleşmenin vadesi ve son işlem günü bir önceki iş günüdür.
Fiyat Kotasyonu ve Minimum Fiyat Adımı
1 MWh elektrik enerjisinin TL değeri virgülden sonra iki basamak olarak ifade edilir (Örnek: 121,20)
Minimum fiyat adımı 0,10 TL’dir.(Örnek: Sözleşme büyüklüğü 72 MWh olan vade ayları için minimum fiyat adımı değeri 7,2 TL, sözleşme büyüklüğü 74,4 MWh olan vade ayları için minimum fiyat adımı değeri 7,44 TL, sözleşme büyüklüğü 67,2 MWh olan vade ayları için minimum fiyat adımı değeri 6,72 TL, sözleşme büyüklüğü 69,6 MWh olan vade ayları için minimum fiyat adımı değeri 6,96 TL’dir.)
Baz Fiyat ve Günlük Fiyat Değişim Limiti
Baz fiyat, günlük fiyat değişim limitlerinin hesaplanmasında kullanılan ve sözleşmenin işleme açıldığı gün Uzlaşma Fiyatı Komitesi tarafından belirlenen fiyat, diğer işlem günleri için ise bir önceki günün uzlaşma fiyatıdır.
Farklı vadeli her bir sözleşme için belirlenen Baz Fiyatın ±%10’udur. Bu yöntemle hesaplanan alt veya üst limitin fiyat adımına tekabül etmemesi halinde üst limit bir üst fiyat adımına, alt limit ise bir alt fiyat adımına yuvarlanır.
İşlem Saatleri
09:30 - 18:15 saatleri arasında kesintisiz tek bir seansta gerçekleştirilir. (*)
(*) Elektrik sözleşmelerinin vade aylarına ilişkin düzenleme 28 Eylül 2015 tarihi itibarıyla yürürlüğe girecektir.
İşlem Teminatı Esasları
Takas Mevzuatı çerçevesinde belirlenir.