arrow_back Makaleler

Bedelsiz Sermaye Artırımı Nedir?


Şirketlerin varlıklarını sürdürebilmesi için kaynağa ihtiyaçları vardır. Bu konuda kaynak olarak kullanılabilecek yöntemlerden biri de bedelsiz sermaye artırımıdır. Firmaların ve finans alanında araştırma yapanların merak ettikleri arasında bedelsiz sermaye artırımı ne demek sorusuyla da karşılaşılır. Bu anlamda, bedelsiz sermaye artırımı, şirketlerin kendi kaynaklarını kullanarak yaptığı sermaye artırımı olarak ifade edilir. Bir şirketin sermayesini, nakit ödeme yapmadan artırmasıdır. Yani bir şirket elde ettiği kârı dağıtmak istemiyorsa bedelsiz sermaye yatırımına yönelir. Bedelsiz sermaye artırımı, yatırımcıya hisse senetlerini elinde tutma konusunda motivasyon sağlar.

Bedelsiz sermaye artırımı mevcut hisse sahiplerine yeni hisse sağlar ve bu sayede paylarındaki artış, portföylerinin değerini de artırır. Aynı zamanda hissedarların toplam mülkiyet payı da aynı oranda yükselir. Bu şekilde yapılan sermaye artırımı, şirketlere vergi açısından da avantaj sağladığı için tercih edilebilir. İştirâk, duran varlıklar ve emisyon primi ile yapılan bedelsiz sermaye artırımı vergide avantaj sağlayan diğer konulardır.

Yazı içeriğinde yer alan bedelsiz sermaye artırımı nedir, hesaplaması nasıl yapılır, borsada bedelsiz sermaye yatırımı hisseyi nasıl etkiler ve bedelli bedelsiz sermaye artırımı arasındaki farklar nelerdir başlıklarını detaylı olarak inceleyerek fikir sahibi olabilirsiniz.

Bedelsiz Sermaye Artırımı Hesaplama

Bedelsiz sermaye artırımı hesaplama yapılırken dikkate alınması gereken pek çok veri vardır. Bunlar; mevcut lot sayısı bölünme oranı, hisse fiyatı, elde edilecek lot ve bölünme sonrası elde edilecek yeni fiyat olarak sıralanabilir. Söz konusu hesaplamayı verileri girerek kısa sürede yapabileceğiniz tablolar mevcuttur. Buna ek olarak bedelsiz sermaye artırımı hesaplaması örneğiyle işlem daha anlaşılır bir hâle gelebilir.

Bedelsiz sermaye artırımı öncesi lot miktarı 2000, hisse fiyatı 5 TL ve bölünme oranı yani bedelsiz oran da %200 olarak düşünülürse;

Elde edilecek lot miktarı: 2000 x 200 / 100 = 4000 lot

Bedelsiz sonrası elde edilecek lot miktarı: 2000 + 4000 = 6000 lot

Bölünme öncesi hisse fiyatı: 5 TL

Bölünme öncesi hisse değeri: 2000 x 5 =10.000 TL

Bölünme sonrası yeni fiyat: Bölünme öncesi fiyat / (1+ Bölünme oranı/100)

(5) / (1+2) = 1,67 TL

Bölünme sonrası hisse değeri: Yeni fiyat x lot miktarı

1,67 x 6000 = 10.000 TL

Bedelsiz sermaye artırımı örnek olarak değerlendirilirken hisse adı ve özellikleri bilinmeden işlem yapıldığı için en basit yöntemlerle hesaplanmıştır. Finansal konular pek çok değişkene bağlı olarak değerlendirildiği için verilen örnekten yola çıkarak fikir sahibi olabilirsiniz. Bedelsiz sermaye artırımına etki eden unsurları dikkate alarak yatırımlarınızı değerlendirebilirsiniz.

Borsada Bedelsiz Sermaye Artırımı Hisse’yi Nasıl Etkiler?

Bedelsiz sermaye artırımı yapan şirketlerin ve bu alanda yatırım yapanların merak ettikleri konulardan biri de bedelsiz sermaye artırımı hisseyi nasıl etkiler sorusudur. Bedelsiz sermaye artırımı süreci sonucunda hisse bölündüğünde lot ve sermaye artış gösterir ama hissenin fiyatı belirli oranda düşer. Bu durumda bedelsiz sermaye artırımı sonrası hisse fiyatı düşmesine rağmen toplam piyasa değeri değişmez.

Borsada bedelsiz sermaye artırımı hisseyi nasıl etkiler sorusu şöyle açıklanabilir. Firma %100 oranında bedelsiz bölündüğünde hisseler 2 katına çıkar. Firma bedelsiz bölünmeden önce 100 lota sahipse sonrasında 100 lot daha elde eder. Bu durumda elindeki hisseleri 2 katına çıkarır. Ama bedelsiz sermaye artırımı sonrasında hisse fiyatı aynı oranda azalır. Aynı şekilde kar payı olarak da bilinen temettü, hisse senedi yatırımcılarına sunulan haklardan biridir. Temettü yapılan şirketlerin hisse fiyatları, ödemelerin hesaplara yatırıldığı günkü brüt temettü tutarı kadar düşüş gösterir.

Yatırımcı olarak bedelsiz sermaye artırımı hisseye nasıl yansır diye merak ediyor da olabilirsiniz. Bedelsiz sermaye artırımı yapıldıktan sonra ortaklara hisse senetleri dağıtılır. Bu işlem otomatik olarak gerçekleştiği için ortakların bir şey yapmasına gerek olmaz. Artırımın gerçekleştiği gün yeni hisse senetleri yatırımcıların hesaplarına yansır.

Bedelsiz Sermaya Artırımı Yapacak Şirketler 2024

Bedelsiz sermaye artırımı yapacak şirketlerin öncelikle Sermaye Piyasası Kurulu kısaca SPK olarak bilinen kuruma başvuru yapmaları gerekir. Başvuru için gereken bilgi ve belgeleri ileten şirketler, onay sürecinden sonra tarihleri belirler. Sermaye Piyasası Kurulu, şirketlerin işlem sırası ve başvuru detaylarına göre incelemelerini tamamlar. Dolayısıyla bu süreç bazen bir hafta bazen daha uzun zaman alabilir. Onaydan sonra aynı gün içinde ortaklara hisse senetleri dağıtılır.

Her yıl şirketlerin talepleri doğrultusunda yeni işlemler veya güncellemeler yapılabilir. Bu kapsamda 2024 yılında bedelsiz sermaye artırımı yapacak şirketler mevcuttur. Finansal kararlar alınırken aktarılan bilgilerin kesin ve net sonuçlar olmadığının bilinmesinde fayda vardır. Böylece verileri analiz ederek kişisel kararlarınızı alabilirsiniz.

Yatırımlarınızı yönlendirmeden önce bedelsiz sermaye artırımı yapmak isteyen şirketleri araştırmak isteyebilirsiniz. İzlemeniz gereken süreçlerin takibiyle ilgili destek almak ve bedelsiz sermaye artırımı bekleyen şirketleri öğrenmek için Yurtiçi Piyasalar birimiyle iletişime geçebilirsiniz. Böylece bu konuya hâkim olan uzman kişilerden her türlü detayı öğrenerek işlem yapma ayrıcalığına sahip olursunuz.

Bedelli Sermaye Artırımı ile Farkı Nedir?

Bedelsiz sermaye artırımı ve bedelli sermaye artırımı arasında farklar bulunur. Bedelli bedelsiz sermaye artırımı nedir ve farkları nelerdir konularını maddeler hâlinde aşağıda inceleyebilirsiniz:

  • Bedelli sermaye artırımı sırasında şirketin ödenmiş sermayesi ve öz sermayesi de artış gösterir. Bedelsiz sermaye artırımı yatırımcıya faydası ise şu şekildedir: Şirketin sermayesi artış gösterir ama öz sermayesi değişmez.

  • Bedelli sermaye artırımında yeni yatırımcılar çekilebilir. Bedelsiz sermaye yatırımında ise eldekiler korunur ve hisse senedi sahiplerinin şirkete olan bağlılığı artar.

  • Bedelli artırımda hisse senetlerinin performansı artış gösterirken bedelsiz artırımda hisse senetlerinin sayısı artar.

  • Bedelli sermaye artırımı yapılırken şirketler faaliyetleri hakkında daha şeffaf olur ve bu durum yatırımcılar açısından avantaj sağlar.

  • Bedelli sermaye artırımı daha iyi likidite ve finansal istikrar sağlayan özelliklere sahiptir.

  • Bedelsiz sermaye artımı firmaların enflasyonla mücadele amacıyla tercih ettikleri bir yöntemdir. Böylece sermayelerini koruyabilirler.

  • Bedelli sermaye artırımı şirketin piyasadan ek sermaye toplaması amacıyla belirli bir sürede tamamlanmalıdır. Bedelsiz artırımlarda şirketin yıl içinde elde ettiği ek kârdan faydalanılarak yapıldığı için belirli bir süre kısıtlaması yoktur.

Bedelli bedelsiz sermaye artırımı konularında şirketler mevcut durumlarını değerlendirerek karar verebilirler. Finansal konularla ilgili kişiler ve firma sahipleri bedelsiz sermaye artırımı iyi midir gibi soruları düşünebilirler. Bu konuya açıklık getirmek amacıyla şöyle bir bilgi verilebilir: Bedelsiz sermaye artırımı, hisse sahipleri veya yatırımcılar tarafından ek bir bedel ödemeden yapılan sermaye artırımıdır.

Bedelli sermaye artırımı ve bedelsiz sermaye artırımı farklı avantajlara sahip olduğu için konuyla ilgili yetkililer tarafından bir karara varılarak tercih yapılabilir. Finansal konularda kesin hükümler verilemediği için şirketin durumu incelenerek sermaye artırımı türüne karar verilebilir. Bu sayede alınan kararların daha net ve gerçekçi olması sağlanabilir.

Bedelsiz sermaye artırımı şirketlerin yeniden değerleme artışı, iştirâk, duran varlık satış kârları, yedekler gibi iç kaynakları kullanarak yaptıkları sermaye artırımı da bu kapsamda sayılabilir. Böylece hisse sahipleri şirket kaynakları kullanılarak daha fazla paya sahip olurlar.

Yasal Uyarı Notu: Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu bilgiler ve görüşler önceden haber vermeksizin değiştirilebilir. İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş. bilgilerin ve ifade edilen görüşlerin doğru, eksiksiz ve güncelleştirilmiş olduğuna dair (açıkça ifade edilmiş veya ima edilmiş) hiçbir beyan ve taahhütte bulunmaz. İçerik kesinlikle mali, hukuki, vergi veya diğer konularda bir tavsiye niteliği taşımadığı gibi, tamamen içeriğe dayalı olarak yatırım yapılmamalı veya karar alınmamalıdır. Herhangi bir yatırım konulu karar almadan önce bir uzmandan görüş alınmalıdır. Sorumluluğun Sınırlandırılması: İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş. herhangi bir sınırlandırma olmaksızın, dolaylı, direkt veya bir fiilin sonucu olarak ortaya çıkan zararlar da dâhil olmak üzere her türlü kayıp ve hasarla ilgili sorumluluk kabul etmez.

Çekince: Bu rapor tarafımızca doğruluğu ve güvenilirliği kabul edilmiş kaynaklar kullanılarak hazırlanmış olup yatırımcılara kendi oluşturacakları yatırım kararlarında yardımcı olmayı hedeflemekte ve herhangi bir yatırım aracını alma veya satma yönünde yatırımcıların kararlarını etkilemeyi amaçlamamaktadır. Yatırımcıların verecekleri yatırım kararları ile bu raporda bulunan görüş, bilgi ve veriler arasında bir bağlantı kurulamayacağı gibi, söz konusu kararların neticesinde oluşabilecek yanlışlık veya zararlardan kurum çalışanları ile Ulukartal Holding A.Ş. ve İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş.'nin herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır. Bu rapordaki her türlü iç ve dış piyasa tablo ve grafikler, bu konularda resmi hizmet veren yetkili üçüncü kişi kurumlardan elde edilmiş olup, İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından herhangi bir maddi menfaat beklentisi olmaksızın genel anlamda bilgilendirmek amacıyla hazırlanmıştır. Bu raporda bulunan bilgiler belli bir gelirin sağlanmasına yönelik olarak verilmemektedir.

Para piyasalarında işlem yapın ya da ücretsiz denemeye hemen başlayın!