Temettü Nedir?
Finansal piyasalarda işlem yapan ve tasarruflarını hisse senedi piyasalarında değerlendiren herkesin adını çok sık duyduğu kavramların başında temettü gelir. Temettü yaygın olarak kullanılan diğer adıyla kar payı, hisse senedi yatırımcılarına sunulan haklardan biridir. Portföyünüze hisse senedi eklediğinizde, yatırımınızda şirketlerin kârları üzerinden dağıttığı kar payları ile gelir sağlamanız ile alakalı bir terimdir.
En basit ifadeyle temettü, bir şirketin belirli dönemlerde elde ettiği kârının belirli bir kısmının hissedarlarına dağıtılmasıdır. Kurulma amacı ticari kazanç elde etmek olan şirketler, faaliyetleri neticesinde sağladıkları kazançlar ile varlığını sürdürürken gelişme, büyüme ve iş süreçlerini iyileştirme eğilimindedir. Hayatın olağan akışına da uygun olarak ticari hayatını sürdürmek isteyen şirketler, kazançlarının bir kısmını yeni yatırımlar için ayırarak, büyüme için ihtiyaç olan kaynakları yaratır. Yatırım için ayrılan tutarın dışında kalan kısımlar ise şirketin hissedarları arasında pay sahipliği oranına göre temettü (kar payı) olarak dağıtılır.
Halka açık olan şirketlerden hisse senedi alan herkes, sahip olduğu pay oranında o şirketin dağıtmaya karar verdiği kârdan pay alır. Dağıtılan temettüler nakit olarak hesaplara yatırıldığı için yatırımcıların hissedeki pozisyonlarını kapatmadan nakit olarak kazanç sağlamasına olanak verir. Finansal piyasalarda çok yaygın olarak kullanılan bir kavram olan temettü, yatırımcılar için bir kazanç modeli iken işletmeler için oldukça kapsamlı süreçlerden oluşan bir uygulamadır.
Temettü Hisseleri
Temettü hisseleri, yatırımcılarına düzenli olarak temettü ödemesi yapan şirketlerin hisseleri için kullanılan bir kavramdır. Türkiye piyasalarındaki davranış şekilleri incelendiğinde temettü veren hisseler ilgi görürken genel yatırım stratejileri içerisinde kendisine yer bulur. Temettü dağıtan hisseler, hem değer artışından hem de temettü ödemelerinden gelir elde etme fırsatı sunarlar. O nedenle temettü hisseleri ile yatırım yaparken en doğru kararları vermek ve risk profilinize uygun yatırımlar yapabilmek adına profesyonel destek almanızda fayda vardır.
Temettü veren hisseler, incelendiğinde genellikle stabil gelire sahip, olgunlaşmış ve sektörlerinde lider konumda olan şirketlere ait hisselerdir. Hatta temettü alışkanlığı olan hisseler şeklinde tanımlanırlar. Düzenli olarak temettü dağıtan şirketler için bilanço dönemleri fiyat hareketlerinin yoğun olarak yaşandığı dönemlerdir.
Temettü Nasıl Dağıtılır?
Temettü dağıtımı, şirketin finansal performansına, yatırım ihtiyaçlarına ve yönetimin kararlarına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Temettü dağıtılıp dağıtılmayacağına ve ne zaman dağıtılacağına şirketlerin genel kurullarında karar verilir. Alınan temettü kararı, Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP) üzerinden duyurulur. Temettü ödeme dönemleri şirketten şirkete değişiklik gösterir. Bazı şirketler dönemsel olarak 3 aylık ya da 6 aylık periyotlarda temettü ödemesi yapmayı tercih ederken, bazı şirketler yıllık olarak öderler.
Temettü dağıtımının yapılan şirketlerin hisse fiyatları, ödemelerin hesaplara yatırıldığı gün dağıtılan brüt temettü tutarı kadar düşüş kaydeder. Örneğin, hisse fiyatı 23 lira olan bir hisse senedi için 3 TL temettü dağıtıldığında ilk işlem gününde hisse senedinin fiyatı 20 TL'ye düşer.
Temettü Nasıl Hesaplanır?
Şirketlerin dağıtma kararı aldığı hisse başına temettü tutarı; toplam net kâr içerisinden belirlenen dağıtılabilir kâr tutarının şirketin dolaşımdaki toplam sayısına bölünmesi ile bulunur. Örneğin;
1.000.0000 TL dağıtılabilir net karının temettü olarak vereceğini açıklayan şirketin dolaşımdaki pay adedi de 250.000 adet olsun. Nominal hisse değeri 1 TL olduğundan bu hesaplamada şirketin toplam pay adedi ile ödenmiş sermayesi aynı değeri ifade eder.
Bu bilgilerin arından örnekteki tutarlara göre;
Hisse başına dağıtılacak temettü tutarı: 1.000.000 / 250.000 hesabından 4 TL olarak belirlenir.
Eğer bir yatırımcının portföyünde temettü dağıtan şirketin paylarından 10 adet bulunuyorsa yatırımcının hesabına ödenecek olan brüt temettü tutarı 10 x 4 TL şeklinde hesaplanarak toplam 40 TL olur.
Belirlenen brüt temettü tutarı üzerinden vergi ve diğer yasal kesintiler düşüldükten sonra geriye kalan net tutar yatırımcının hesaplarına yansıtılır.
Temettü Verimi Nedir?
Temettü verimi ise, şirkete yatırılan her bir 1 TL için ne kadar temettü kazancı elde edildiğini gösterir. Temettü veren şirketlerin kıyaslaması yapılırken sıklıkla esas alınan bir orandır. Temettü verimi, pay başına brüt temettü miktarının hissenin temettü tarihinden önceki kapanış fiyatına oranlanması ile bulunur. Şu şekilde hesaplanabilir:
Temettü Verimi = Hisse Başına Brüt Temettü Miktarı / Hisse Fiyatı
Temettü dağıtan şirketlerin her yıl temettü dağıtma zorunluluğu yoktur. Bu sebeple şirketler daha önce düzenli olarak temettü veriyor olsalar da bazı dönemlerde vermeyebilirler.
Türkiye’de temettü gelirleri vergiye tabidir. Hisse senedi yatırımcıları niteliklerine ve yatırımlarının büyüklüğüne göre farklı oranlarda temettü gelirlerinden doğan vergi ödemeleri söz konusu olabilir. Temettü ödemelerinde tüm yatırımcılardan kaynağında alınan ilk vergi yüzde 10’luk stopaj kesintisidir.
Stopaj kesintisinin yanı sıra yatırımcılar elde ettikleri temettü tutarına göre beyan usulüyle gelir vergisi ödemeleri de gerekebilir. Tam mükellef kurumlardan elde edilen temettü gelirinin (stopaj öncesi) yarısı vergiden muaf tutulur. Diğer yarısının 2023 yılı için brüt 150.000 TL olan beyan sınırını aşması halinde, limiti aşan kısmı için yıllık beyanname ile gelir vergisi tahakkuk ettirilir.
2023’te En Çok Temettü Vermesi Planlanan Hisseler
Temettü oranları, konjonktürel olarak piyasaların yönü ve şirketlerin ticari performanslarına göre dönemsel olarak farklılık gösterebilir. Yine performans ve piyasa koşullarının yanı sıra şirketlerin idari ve finansal kararlar ile ilişkili olarak da temettü tutarları değişiklik gösterebilir. Ancak temettü ödeme alışkanlığı olan şirketler çok özel gelişmeler olmadığı sürece kar payı dağıtma eğilimindedirler.
2023 yılında en yüksek temettü verimi planlanan hisseler şunlardır:
Hisse |
Şirket |
Temettü Verimliliği (Toplam %) |
DOAS |
Doğuş Otomotiv |
11,3 |
TUPRS |
Tüpraş |
10,5 |
BASGZ |
Başkent Doğalgaz GMYO |
10,3 |
INFO |
İnfo Yatırım |
9,4 |
PSDTC |
Pergamon Status Dis Ticaret |
9,3 |
AKBNK |
Akbank |
8,4 |
GLCVY |
Gelecek Varlik Yonetimi |
8,0 |
TKFEN |
Tekfen Holding |
8,0 |
NTGAZ |
Naturel Gaz |
8,0 |
YKBNK |
Yapı Kredi Bankası |
7,5 |
2022’de En Çok Temettü Veren Hisseler
Kar payı dağıtım alışkanlığı olan şirketler piyasa koşulları, şirketlerin performansı, bilançolarının kalitesi gibi değişkenlerin etkilediği fiyat hareketlerine göre verimlilik oranları her yıl değişiklik gösterebilir. Temettü verimliliği formülünde pay ve paydayı oluşturan hisse fiyatları ve şirketin dağıtılabilir kar rakamları doğrudan bu oranların ortaya çıkmasında belirleyici rol oynar.
2022 yılında en yüksek temettü verimliliği oranlarına sahip olan 10 şirketi şöyle sıralayabiliriz.
Hisse Kodu |
Şirket |
Temettü Verimliliği (Toplam %) |
EREGLI |
Ereğli Demir Çelik |
11,0 |
TTKOM |
Türk Telekom |
10,2 |
DOAS |
Doğuş Otomotiv |
9,7 |
ISDMR |
İskenderun Demir Çelik |
9,2 |
BASGZ |
Başkent Doğalgaz GMYO |
9,1 |
TBORG |
Türk Tuborg |
8,8 |
ANGEN |
Anatolia Tanı ve Biyoteknoloji Ürünleri |
7,8 |
MEDTR |
Meditera Tıbbi Malzeme |
7,6 |
EGSER |
Ege Seramik |
7,6 |
TTRAK |
Türk Traktör |
7,5 |
Son 10 Yılda En Çok Temettü Veren Hisseler
Borsa İstanbul’da son 10 yılda en yüksek temettü verimliliği performansına ulaşan 10 şirket ise şöyle:
Hisse Kodu |
Şirket |
Temettü Verimliliği (Toplam %) |
ISYAT |
İş Yatırım Ortaklığı |
126 |
CRDFA |
Creditwest Faktoring |
83,6 |
PAGYO |
Panora Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı |
82,6 |
AKMGY |
Akmerkez Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı |
77,3 |
PSDTC |
Pergamon Status Dış Ticaret |
74,3 |
ISMEN |
İş Yatırım Menkul Değerler |
73,2 |
YGGYO |
Yeni Gimat Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı |
69,3 |
EREGL |
Ereğli Demir Çelik |
68,5 |
ISDMR |
İskenderun Demir Çelik |
65,3 |
DOAS |
Doğuş Otomotiv |
64,6 |
Kaynak : temettuhisseleri.com
Temettü Nasıl Alınır?
Temettü ödemesi kararı alan bir şirket KAP (Kamuyu Aydınlatma Platformu) üzerinden yaptığı duyuruda temettü turlarının yatırımcıların hesaplarına yatırılacağı tarihleri de anons eder. Temettü ödemesi alabilmek için temettü dağıtım tarihinden önceki seans kapanışı itibariyle hisse senedinin portföyünüzde bulunması yeterlidir. Temettü veren hisse senetlerine yatırım yaparken şirketlerin temettü verimliliği dikkate alınır. Bir hisse senedinin temettü verimliliği, dağıtılacağı açıklanan temettü miktarının hisse senedinin güncel fiyatına oranlanması ile bulunur. Temettü verimi değerinin yüksek olması ise şirketlerin hisse başına ödediği temettü tutarının yüksekliğini ifade eder.
Yasal Uyarı Notu: Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu bilgiler ve görüşler önceden haber vermeksizin değiştirilebilir. İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş. bilgilerin ve ifade edilen görüşlerin doğru, eksiksiz ve güncelleştirilmiş olduğuna dair (açıkça ifade edilmiş veya ima edilmiş) hiçbir beyan ve taahhütte bulunmaz. İçerik kesinlikle mali, hukuki, vergi veya diğer konularda bir tavsiye niteliği taşımadığı gibi, tamamen içeriğe dayalı olarak yatırım yapılmamalı veya karar alınmamalıdır. Herhangi bir yatırım konulu karar almadan önce bir uzmandan görüş alınmalıdır. Sorumluluğun Sınırlandırılması: İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş. herhangi bir sınırlandırma olmaksızın, dolaylı, direkt veya bir fiilin sonucu olarak ortaya çıkan zararlar da dâhil olmak üzere her türlü kayıp ve hasarla ilgili sorumluluk kabul etmez.
