Açığa Satış Nedir?

Piyasa dinamiklerini anlamak ve yatırım stratejileri geliştirmek isteyenler için önemli bir konsept olan açığa satış "short selling" olarak da bilinir. Yatırımcıların bir hisse senedi alıp hemen satmaları ve daha sonra fiyatı düştüğünde daha düşük fiyattan geri almaları olarak da tanımlanabilir. Kısacası süreç, yatırımcıların bir hisse senedinin değer kaybedeceği beklentisi olarak gelişir. Fakat açığa satış işlemlerinin yüksek risk içerdiği de unutulmamalıdır. Çünkü hisse senedi fiyatları beklenenden farklı hareket edebilir. Bu sebeple açığa satış yaparken dikkatli olmak ve piyasa koşullarını iyi analiz etmek gerekir. Siz de açığa satışın temellerini, nasıl çalıştığını ve hangi durumlarda kullanılabileceğini merak ediyorsanız okumaya devam edebilirsiniz.

Açığa Satış Nasıl Yapılır?

Açığa satış yapmak için öncelikle bir yatırım hesabınızın olması ve bu hesabın açığa satış yapmaya uygun olması gerekir. Açığa satış işlemini başlatmak adına yatırımcılar öncelikle aracı kurumlarından belirli bir hisse senedini satın alır. Alınan hisse senetleri, piyasa fiyatından doğrudan satılır. Bu süreç çift yönlü işlem yapma fırsatını da beraberinde getirir. Başka bir deyişle yatırımcılar hem yükselişlerden hem düşüşlerden kâr elde etme şansına sahip olurlar. Alınan hisse senetlerinin değeri düştüğünde yatırımcı bu hisseleri piyasa fiyatından daha düşük bir maliyetle geri alarak sonrasında iade eder. Aradaki fark ise yatırımcının kârı olarak kalır.

Açığa satış işlemleri sürecinde long ve short pozisyon kavramları da önem kazanır. Long pozisyon, yatırımcının bir varlığı doğrudan satın alarak fiyatının artacağını öngördüğü durumları ifade eder. Buna karşılık short pozisyon ise yatırımcının ödünç aldığı varlığı satarak, fiyatının düşeceği beklentisiyle işlem yapmasıdır. Açığa satış ise temelde bir short pozisyon işlemidir. Yatırımcılar, piyasada meydana gelebilecek düşüşlerden faydalanmak ve bu yönde stratejiler geliştirmek için açığa satışı kullanabilirler. Bu tür işlemler yüksek risk taşıdığından ve piyasa beklenmedik şekilde hareket edebileceğinden, yatırımcıların dikkatli olmaları ve iyi bir piyasa analizi yapmaları gerekir.

Açığa Satış Neden Yapılır?

Yatırımcıların piyasada bekledikleri düşüşlerden kâr elde etmelerini sağlayan açığa satış stratejisi, özellikle aşırı değerlenmiş olduğunu düşündükleri hisse senetlerinde fiyat düşüşü beklentisiyle hareket eden yatırımcılar için cazip seçeneklerden biri olabilir. Öte yandan açığa satış portföy çeşitliliğini artırarak risk yönetimine de katkıda bulunur. Çünkü piyasada oluşabilecek dalgalanmalara karşı koruma sağlayarak piyasa düşerken dahi kazanç fırsatı sunar. Bu yöntem aynı zamanda yatırımcılara piyasaların hem yükselişinden hem düşüşünden faydalanma olanağı tanıyarak piyasa koşullarına göre daha esnek yatırım stratejileri geliştirilebilir. Fakat yüksek risk içerdiği ve potansiyel kayıpların büyük olabileceği için dikkatli adımlar atılmalıdır.

Açığa Satışın Mantığı Nedir?

Açığa satışın mantığı yatırımcının herhangi bir varlığın değerinin düşeceği beklentisi üzerine kuruludur. Değer kaybedeceğini öngördükleri hisse senetlerini öncelikle ödünç alan yatırımcılar, doğru zaman geldiğinde hemen piyasa fiyatından bu varlıkları satarlar. Eğer beklenen düşüş gerçekleşirse söz konusu hisse senetlerini daha düşük bir fiyattan geri satın alarak ödünç verdikleri kişiye iade ederler. İşlemlerin sonunda yatırımcının elde ettiği kazanç, satış ve geri alım fiyatları arasındaki farktır. Bu strateji piyasa düşüşlerinden de kazanç sağlama imkanı sunar. Böylece yatırımcıların yalnızca piyasa yükselişlerine bağlı kalmadan portföylerini optimize etmelerine olanak tanır. Bununla birlikte açığa satış yüksek riskli bir strateji olabilir. Çünkü özellikle hisse senedi fiyatları beklenenin aksine yükselirse potansiyel kayıplar teorik olarak sınırsız olabilir.

Short Pozisyon Nedir?

Short pozisyon, bir yatırımcının, bir varlığın değerinin düşeceği beklentisiyle o varlığı ödünç alıp satması ve daha sonra daha düşük bir fiyattan geri alarak ödünç verene iade etme işlemidir. Bu işlem, genellikle hisse senetleri, dövizler ya da emtialar gibi varlıklar üzerinde gerçekleştirilir. Yatırımcı, varlığı satarken elde ettiği fiyat ile daha sonradan daha düşük bir fiyattan geri alarak ödünç verene iade ettiği fiyat arasındaki farktan kar elde etmeyi hedefler. Short pozisyon, piyasanın düşüş trendinde olduğu zamanlarda yatırımcılara kazanç fırsatı sunar ve portföylerini piyasa dalgalanmalarına karşı koruma altına alma stratejisinin bir parçası olarak kullanılabilir. Ancak bu strateji yüksek risk içerdiğinden, yatırımcıların piyasa hareketlerini dikkatle izlemesi ve uygun risk yönetimi uygulamaları gerçekleştirmesi gerekmektedir.

Borsada Açığa Satış Nedir?

Borsada açığa satış işlemi hisse senedinin değer kaybedeceği beklentisiyle uygulanır. Açığa satış süreci hisse senedi fiyatlarının yalnızca yükselmesiyle değil, düşmesiyle de kâr elde edilmesine imkan tanır. Bu da piyasa koşullarında esnek anlamına gelir. Açığa satış işlemleri genellikle, piyasaların aşırı değer kazandığı ya da balon oluştuğu durumlarda spekülatif amaçlarla ya da portföy yönetimi ile riskten korunma stratejileri kapsamında kullanılır.

Borsada açığa satış yapabilmek için yatırımcının ödünç alma ve açığa satış işlemlerine izin veren aracı bir kurumla çalışması gerekir. İşlem, aracı kurumun ödünç aldığı hisse senetlerini yatırımcıya sağlaması ve yatırımcının da bu hisseleri piyasa fiyatından satmasıyla başlar. Eğer hisse senedi fiyatı düşerse, hisse senetlerini daha düşük bir fiyattan geri alan yatırımcı kârını yani satış ve geri alım fiyatları arasındaki farkı kazancı olarak kaydeder.

Borsada Açığa Satış Nasıl Yapılır?

Borsada açığa satış yapmak için izlenmesi gereken adımlar şu şekilde özetlenebilir:

• Açığa satış yapabilmek için öncelikle ilgili işlemlere uygun sürece sahip bir aracı kurumla hesap açmanız gerekir. Aracı kurum, sizin adınıza hisse senetlerini ödünç alan ve işlemlerinizi gerçekleştirmenize olanak sağlayan özellikte olmalıdır.

• Açığa satış yapılacak hisse senedinin ödünç alınması gerekir. Piyasada bulunan ödünç hisse havuzlarından uygun hisse senetlerini çalıştığınız aracı kurum sizin için ödünç alır.

• Ödünç alınan hisse senetleri güncel piyasa fiyatından satılır. Yatırımcının portföyünde negatif bir pozisyon oluşturan bu satış sonrası yatırımcı ilgili hisseleri geri almakla yükümlüdür.

• Satış işleminden sonra hisse senedi fiyatlarının düşmesi beklenir. Fiyat düşüşü gerçekleştiğinde ise hisse senetlerini daha düşük bir fiyattan geri almanız gerekir.

• Fiyatlar düştüğünde ödünç alınan hisse senetleri daha düşük fiyattan geri alınır. Bu işlem aynı zamanda short pozisyonun kapanması olarak da tanımlanır.

• Geri alınan hisse senetleri, ödünç verildiği aracı kuruma iade edilir. Bu işlemle birlikte açığa satış işlemi tamamlanmış olur.

• İşlemin sonunda ilk satış fiyatı ile geri alım fiyatı arasındaki fark, yatırımcının kâr ya da zararını belirler. Eğer hisse senedi fiyatları beklenenden daha fazla yükselirse yatırımcı zarar edebilir.

Borsada gelişmiş bir yatırım stratejisi olarak tanımlanan açığa satış yatırımcılar için uzun vadeli bir yatırım stratejisi olduğundan ve piyasadaki düşüşlerde kazanç sağlama potansiyeli olduğundan ilgiyle takip edilir. Fakat bu strateji aynı zamanda yüksek riskler de içerdiği için yatırımcıların piyasa hareketlerini dikkatle izlemeleri, kapsamlı bir risk yönetimi planı yapmaları ve piyasa koşullarına göre esnek davranabilme yetenekleri önem taşır. Doğru kullanıldığında açığa satış işlemleri portföy çeşitliliğini artırabilir ve piyasa düşüşlerinden kazanç sağlama imkanı tanır. Buna karşın yanlış yönetildiğinde ise büyük kayıplara yol açabilir. Dolayısıyla açığa satış işlemlerine girişmeden önce yatırımcılar bu işlemlerin mekanizmasını, risklerini ve potansiyel sonuçları çok iyi anlamalıdır.

Yasal Uyarı Notu: Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu bilgiler ve görüşler önceden haber vermeksizin değiştirilebilir. İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş. bilgilerin ve ifade edilen görüşlerin doğru, eksiksiz ve güncelleştirilmiş olduğuna dair (açıkça ifade edilmiş veya ima edilmiş) hiçbir beyan ve taahhütte bulunmaz. İçerik kesinlikle mali, hukuki, vergi veya diğer konularda bir tavsiye niteliği taşımadığı gibi, tamamen içeriğe dayalı olarak yatırım yapılmamalı veya karar alınmamalıdır. Herhangi bir yatırım konulu karar almadan önce bir uzmandan görüş alınmalıdır. Sorumluluğun Sınırlandırılması: İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş. herhangi bir sınırlandırma olmaksızın, dolaylı, direkt veya bir fiilin sonucu olarak ortaya çıkan zararlar da dâhil olmak üzere her türlü kayıp ve hasarla ilgili sorumluluk kabul etmez.

Çekince: Bu rapor tarafımızca doğruluğu ve güvenilirliği kabul edilmiş kaynaklar kullanılarak hazırlanmış olup yatırımcılara kendi oluşturacakları yatırım kararlarında yardımcı olmayı hedeflemekte ve herhangi bir yatırım aracını alma veya satma yönünde yatırımcıların kararlarını etkilemeyi amaçlamamaktadır. Yatırımcıların verecekleri yatırım kararları ile bu raporda bulunan görüş, bilgi ve veriler arasında bir bağlantı kurulamayacağı gibi, söz konusu kararların neticesinde oluşabilecek yanlışlık veya zararlardan kurum çalışanları ile Ulukartal Holding A.Ş. ve İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş.'nin herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır. Bu rapordaki her türlü iç ve dış piyasa tablo ve grafikler, bu konularda resmi hizmet veren yetkili üçüncü kişi kurumlardan elde edilmiş olup, İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından herhangi bir maddi menfaat beklentisi olmaksızın genel anlamda bilgilendirmek amacıyla hazırlanmıştır. Bu raporda bulunan bilgiler belli bir gelirin sağlanmasına yönelik olarak verilmemektedir.