arrow_back Makaleler

Temettü Emekliliği Nedir?



Borsa'da düzenli hisse satın alarak zaman içinde bir birikim elde edersiniz. Bu birikimlerinize yıllık olarak temettü ödeyen şirketlerin bir ağırlığı olduğu taktirde temettü geliri elde edebilirsiniz. Elde ettiğiniz temettü gelirleri, bir süre sonra emekli maaşı gibi size ek bir gelir sağlar. Bu şartlar altında temettü emekliliği mümkündür.

Temettü emeklisi olmanız için aslında tek yapmanız gereken şey, borsada değer yatırımcısı olmaktır. Kısa vadeli olarak al-sat yapıyorsanız, temettü emekliliği pek size göre olmayabilir. Bununla ilgili bazı stratejiler vardır. Temettü emekliliği stratejiniz nasıl olmalı? Bir stratejiniz yoksa bu yazı size faydalı olabilir. Temettü'nün ne olduğunu bilmiyorsanız, akla gelen tüm soruları yazdığımız Temettü Nedir yazımıza da bir göz atabilirsiniz.

Temettü Emekliliğinde Değer Yatırımcısı Olmak

Değer yatırımcısı olmak, borsada yer alan yüzlerce hisse senedi içinden yatırım ve birikim yapmak için seçeceğiniz şirketlerle alakalıdır. Her şirket halka arz olabilir. Bu, onların borsada işlem görmesi anlamına gelir. Ancak seçim yapacağınız hisse senetleri sizin gelecek planlarınızla doğrudan alakalıdır.

Değer yatırımcısı olmak, spekülatif hisselerden uzak durmak ve düzenli birikim yapmakla alakalıdır. Eğer düzenli olarak birikiminizden belli bir payı borsada değerlendirmek istiyorsanız, bazı şeylere dikkat etmeniz gerekiyor. Bunların içinde en önemli faktör, yatırım yapacağınız şirketin özellikleridir.

Bazı şirketler, çok iyi mali performans göstermemesine rağmen, dönemsel olarak yükselişler gösterir. Bu şirketler genellikle "spekülatif" olarak adlandırılır. Bu tip şirketlere yatırım yapmak istiyorsanız sıkı bir borsa takipçisi olmalısınız. Hatta bu da yetmez, fiyat hareketlerini, şirketlerle ve genel ekonomi haberlerini de iyi takip ediyor olmanız lazım.

Özetle, ben her ay belli bir bütçe ayırayım, çok da ilgilenmeyeyim. On yıllarca birikim yaparak sonra temettü emeklisi olmak istiyorum diyorsanız, değer yatırımcısı olmalısınız. Burada da dikkat etmeniz gereken pek çok nokta yine de olacaktır.

Değer Yatırımcısı Olmak Nedir?

Değer yatırımcısı olmak, bir şirketin düzenli temettü ödemesi veya yüksek oranlarda temettü ödemesi anlamına gelmiyor. Ancak yine de düzenli olarak temettü ödeyen şirketler daha çok değer yatırımcılığına namzettir.

Değer yatırımcısı olmak istiyorsanız bile, yatırım yaptığınız şirketleri düzenli olarak takip etmeniz gerekir. Hisse sahibi olduğunuz şirketlerin aslında tam anlamıyla bazı kısıtlı yetkilere sahip olsanız bile ortağısınız. Bu ortaklığınız, şirketin mali tablolarını, haberlerini, yatırımlarını, harcamalarını, gelirlerini, borçlarını ve sair her türlü durumu kontrol etmenizi gerekli kılar.

Şirketin yönetiminden, mali tablolarından, borçlanma durumundan veya herhangi başka bir sebeple ortaklıktan çıkmak istediğinizde, bunun için yapmanız gereken şey hisselerinizi satmanızdır. İşte değer yatırımcısı olmak istediğinizde, satma ihtimaliniz düşük olan hisse senetlerine yönelmeniz gerekmektedir.

Değer Yatırımcısı Olunca Temettü Emeklisi Olabilir miyim?

Kısa cevap hayır. Her şirketin düzenli temettü ödeme alışkanlığı yoktur. Temettü emeklisi olmak istediğiniz zaman, değerli şirketlerin içinden düzenli temettü ödeyen şirketlere yönelmeniz gerekmektedir. Ancak onlarca yıl temettü ödeyen şirketler bir yıl, iki yıl temettü ödememe kararı alabilmektedir. Yıllık ödenecek temettü oranları açıklandığı zaman şirketinizin temettü ödeyip ödemeyeceğinizi mutlaka kontrol etmelisiniz.

Bu durumda yıl başında temettü stratejinizi gözden geçirirsiniz. Birikimlerinizi değerlendirdiğiniz şirketler ile alakalı doğru ve yerinde kararlar vermelisiniz. Bazı zamanlar daha az, bazı zamanlar daha fazla risk almanız gerekir. İşte bu durumda, aklınıza takılan her türlü soru ve sorun için yatırım danışmanınızı arayabilirsiniz. Unutmayın, yatırım danışmanlığı hizmetini sadece yatırım danışmanları verebilir. Bu sayfada yer alan bilgi ve yorumlar sadece finansal okur yazarlığınıza katkı sunmak amacıyla yazılmıştır.

Peki değer yatırımı yapmaktan, yani güvenilir, iyi bilançolara sahip ve geleceğe yönelik umutlar veren bir firmanın hisselerini edinmekten başka ne yapmalı temettü emeklisi olmak için?

Düzenli Kontrol ile Takvim Hazırlama

Temettü emekliliğinin en önemli şartlarından biri, her yılın ilk 3 ayı içinde açıklanan temettü takvimlerini kontrol etmekten geçiyor. Hisselerinizi aldığınız şirket, bu sene temettü ödeyecek mi? Ne kadar ödeyecek? Hangi tarihlerde ödeyecek?

Bu soruların cevaplarını vermeniz durumunda temettü alacağınız tarihleri bir takvime işşlemelisiniz. Bu sizin emekli maaşlarınızı hangi tarihlerde alacağınızı gösterecek. Ayrıca hisse dağılımına göre ne kadar temettü ödemesi alacaksınız? Örneğin bir ay 30 bin lira temettü alırken bir diğer ay 2 bin lira mı alacaksınız? Bu fiyatların birbirine yakın olması, sizin günlük hayatınızda rutininizi korumanıza yardımcı olacaktır.

Ayrıca bu kontroller, hisse senetlerinizden bir yıl temettü almayacaksanız, burada bir plan değişikliği yapmanıza da yardımcı olacaktır. Eğer düzenli temettü ödeyen bir firma, bir yıl temettü ödemeyecekse, o yıl o hisse senetlerini satarak yüksek temettü ödeyeceğini açıklayan bir başka firmaya yönelebilirsiniz.

Temettü Emekli Maaşının Alt Sınırı Nedir?

Temettü emeklisi olmak için belli bir sayıda hisse senedi almanıza gerek yoktur. Bunun bir alt ya da üst sınırı yoktur. Tıpkı emekli primlerini ödedikten bir süre sonra emekli olduğunuz gibi bir mantık vardır. Doğrusu, "temettü emekliliği" diye resmi bir emeklilik şekli de yoktur. Sadece emekli maaşı alır gibi temettü ödemesi alınmasından dolayı ona bu isim takılmıştır.

Dolayısıyla bu emekli maaşının bir alt ya da üst sınırı yoktur. Siz ne kadar birikim yapabilirseniz o kadar yüksek temettü geliri elde edebilirsiniz. Yani, elinizdeki 1 lot A firmasının hissesi varsa, bu 1 lottan yılda 3 lira temettü geliri elde ediyorsanız, yıllık 3 lira temettü emeklilik maaşınız var diyebiliriz. 1000 lot varsa, geliriniz 3000 lira olacaktır. 10 bin lot varsa da 30 bin lira olacaktır. Yani, bu durum tamamıyla sizin birikiminizle alakalıdır.

Temettü Emekliliği için Kaç Yıl Birikim Yapmalı?

Temettü emekliliği için yapmanız gereken birikim, sizin gelir beklentiniz ve birikim yapmak için ayırabileceğiniz parayla doğrudan alakalıdır. Burada dikkate almanız gereken en önemli noktalardan biri ise hisse senedini alacağınız şirketleri iyi seçmenizdir. Temettü emekliliği, firmanın geleceğe dönük olarak değerinin artmasının da hesaba katılarak, yapılacak bir birikim sonucu elde edilecek bir gelir olmasıdır.

Dolayısıyla bu süre ne kadar uzun olursa temettü gelirinin potansiyel getirisi de o kadar yüksek olur. Örneğin, her ay sabit gelirinizin yüzde 10'uyla bir hisse alacaksınız ve 30 yaşında bunu yapmaya başladınız diyelim. Geliriniz yıllar içinde artacak, ancak hisse fiyatları da yıllar içinde değişecek, bu artabilir de azalabilir de. Alacağınız bir hisse senedinin fiyatının maaşınızla aynı oranda arttığını varsayalım.

Hesabı şöyle yapalım. Yüzde 10'luk maaşınızla X firmasından 10 adet hisse senedi alıyor olun. O da her yıl, yüzde 10 temettü ödemesi yapıyor olsun. Aşağıdaki tabloda aylık ve yıllık olarak maaşınızı, yıllık sahip olduğunuz hisse senedi adedini ve temettü gelirinizi yazıyorum:

Temettü Emekliliği için Birikim Hesabı

50 yaşına geldiğinizde hala çalıştığınızı ve birikim yaptığınızı görüyoruz. Ve her yıl 1200 adet hisse senedini yıllık maaşınızın yüzde 10'u ile alabiliyorsunuz. Burada kümülatif bir artış görüyoruz. Temettü geliri ise toplam portföyünüzün yüzde 10'u kadar olacak.

Yaşınız

Maaşınız yıllık

Hisse Sayınız

Hisse fiyatı

Toplam Portföy

Temettü Geliri

30

120000

1200

10

12000

1200

31

180000

2400

15

36000

3600

32

240000

3600

20

72000

7200

33

300000

4800

25

120000

12000

34

360000

6000

30

180000

18000

35

420000

7200

35

252000

25200

36

480000

8400

40

336000

33600

37

540000

9600

45

432000

43200

38

600000

10800

50

540000

54000

39

660000

12000

55

660000

66000

40

720000

13200

60

792000

79200

41

780000

14400

65

936000

93600

42

840000

15600

70

1092000

109200

43

900000

16800

75

1260000

126000

44

960000

18000

80

1440000

144000

45

1020000

19200

85

1632000

163200

46

1080000

20400

90

1836000

183600

47

1140000

21600

95

2052000

205200

48

1200000

22800

100

2280000

228000

49

1260000

24000

105

2520000

252000

50

1320000

25200

110

2772000

277200

Bu durumda 20 yıl sonra aylık maaşınız 110 bin lira oldu. Hisse senedi fiyatı 10 liradan 110 liraya çıktı. Yıllık maaşınız 1 milyon 320 bin liraya çıkarken toplam portföy büyüklüğünüz de 2 milyon 772 bin lira oldu. Yani yıllık maaşınızın iki katından biraz fazla. Temettü geliriniz ise yıllık 277 bin 200 lira oluyor. Yani aylık maaşınızın yaklaşık iki buçuk katı.

Bu hesaplama, hisse senedinin yani X firmasının değerinin sizin maaşınızla yani enflasyonla paralel artarak, şirketin enflasyonun üzerinde bir gelişme gösterememesi ihtimali üzerinden kurgulandı. Yani vasat bir şirket seçmiş oluyoruz. Ayrıca aylık elde ettiğiniz temettü gelirini de birikim için harcamıyorsunuz.

Şimdi ise o zamana kadar elde ettiğiniz temettü gelirleriyle de aynı hisse senedinden aldığınızı hesaplayalım.

Temettü Geliriyle Hisse Senedi Almak: Kartopu Etkisi

Temettü geliriyle de hisse senedi alırsanız, yıllık olarak toplam portföy büyüklüğünüze bir yüzde 10 daha eklenecek. Bu kartopu etkisi olarak ifade ediliyor. Önceki senaryoda elde ettiğiniz temettü gelirinizi de olağan gelirinizin içinde harcadığınızı var saymıştık. Eğer düzenli olarak aldığınız kar payı ödemesini de hisse senedi almak için harcarsanız portföy değeriniz artıyor.

Bu durumda 20 yıl sonunda 2520 adet ek hisse senedi alacaksınız. Toplamda 27 bin 720 adet hisse senediniz olacak. Temettü geliriniz ise yıllık 304.720 lira olacak.

Aşağıdaki tabloya temettü gelirinizle de aynı hisse senedinden aldığınız senaryoda sadece 50 yıl sonundaki sayıları ekliyoruz.

Yaşınız

Maaşınız yıllık

Hisse Sayınız

Hisse fiyatı

Toplam Portföy

Temettü Geliri

50

1.320.000

27.720

110

3.049.200

304.920

Buna bazı uyarılar eklemeliyiz. Tek bir şirkette birikim yapmak risklidir. Dolayısıyla portföyünüzü çeşitlendirmelisiniz. Tek bir sektördeki şirketlerden hisse senedi almak da risklidir. Dolayısıyla sektörleri de çeşit yapmalısınız. Piyasalar inişli çıkışlı bir hal izler. Bu sebeple hisse senetlerinin maaşınızla orantılı artması zaten beklenemez. Bu hesaplama bir varsayımdan ibarettir.

Bazı dönemler hisse senedinin çok iyi performans göstermesi ve bu durumda hisse senedinin fiyatının gelirinizden fazla artması, bazı dönemlerde hisse senedi fiyatının düşmesi olasıdır. Bu durumlar için uzmanlar düşüş yaşanan dönemlerin alım fırsatı olarak değerlendirilmesi gerektiğini savunurlar. Temettü ödemesi de bu tahminlerde yüzde 10 gibi iyi bir tahmin üzerinden yapılmış olsa da bazı firmalar daha yüksek bazıları daha düşük ödemeler yapabilirler. Hatta bazı yıllar hiç kar payı ödemeyen şirketler olabileceği gibi, bazı dönemlerde ödenen miktar yüksek de olabilir. Bu tablolar tamamen varsayımdan ibarettir.

20 Yıl Sonunda Temettü Emekliliği Tahminleri

20 yıl sonunda yaşınız 50 oldu. Türkiye'de emeklilik yaşının 60 civarı olduğunu söyleyebiliriz. Bu durumda 10 yıl daha birikim yapacaksınız. Ancak 20 yıl sonra yaklaşık 28 maaşlık bir birikiminiz orada duruyor olacak. 6 ayda bir maaş alacak kadar da kar payı elde edeceksiniz.

Bu hisse senedinin 3 ayda bir kar payı dağıtacağını varsayarsak, her 3 ayda bir, maaşınızın yarısı kadar bir maaşla temettü emekliliği kazanmış oluyorsunuz.

Eğer şirketin değeri, her yıl maaşınızın yüzde 10'u kadar artış gösterirse, 20 yıl sonunda yıllık alacağınız hisse senedi sayısı buna oranla düşecek. Ancak daha ucuzken aldığınız paylar sayesinde maliyet ortalamanız 20 yıl sonunda yaklaşık 10'uncu yılınızda aldığınız fiyatta olacak. Buna paralel olarak kar payı geliriniz de artacak.

Tekrar, piyasaların dalgalı bir seyir izlediğini söylemekte yarar var. Bu demek oluyor ki, X firmasının fiyatı bu arada düşebilir de. Ancak aşırı da yükselebilir. Bundan başka bedelsiz sermaye artışı ile elinizdeki payların sayısı da artabilir. Bedelli Sermaye Artışı’na gidildiği takdirde ise Rüçhan Hakkınızı kullanarak hisse senedi sayınızı daha düşük maliyetle artırabilirsiniz. Payların sayısının artması, aynı zamanda hisse senedinin fiyatının da bölünmesi anlamına geliyor. Bu durum birikiminizi olumlu ya da olumsuz etkilemeyecektir.

Yasal Uyarı Notu: Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu bilgiler ve görüşler önceden haber vermeksizin değiştirilebilir. İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş. bilgilerin ve ifade edilen görüşlerin doğru, eksiksiz ve güncelleştirilmiş olduğuna dair (açıkça ifade edilmiş veya ima edilmiş) hiçbir beyan ve taahhütte bulunmaz. İçerik kesinlikle mali, hukuki, vergi veya diğer konularda bir tavsiye niteliği taşımadığı gibi, tamamen içeriğe dayalı olarak yatırım yapılmamalı veya karar alınmamalıdır. Herhangi bir yatırım konulu karar almadan önce bir uzmandan görüş alınmalıdır. Sorumluluğun Sınırlandırılması: İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş. herhangi bir sınırlandırma olmaksızın, dolaylı, direkt veya bir fiilin sonucu olarak ortaya çıkan zararlar da dâhil olmak üzere her türlü kayıp ve hasarla ilgili sorumluluk kabul etmez.

Çekince: Bu rapor tarafımızca doğruluğu ve güvenilirliği kabul edilmiş kaynaklar kullanılarak hazırlanmış olup yatırımcılara kendi oluşturacakları yatırım kararlarında yardımcı olmayı hedeflemekte ve herhangi bir yatırım aracını alma veya satma yönünde yatırımcıların kararlarını etkilemeyi amaçlamamaktadır. Yatırımcıların verecekleri yatırım kararları ile bu raporda bulunan görüş, bilgi ve veriler arasında bir bağlantı kurulamayacağı gibi, söz konusu kararların neticesinde oluşabilecek yanlışlık veya zararlardan kurum çalışanları ile Ulukartal Holding A.Ş. ve İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş.'nin herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır. Bu rapordaki her türlü iç ve dış piyasa tablo ve grafikler, bu konularda resmi hizmet veren yetkili üçüncü kişi kurumlardan elde edilmiş olup, İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından herhangi bir maddi menfaat beklentisi olmaksızın genel anlamda bilgilendirmek amacıyla hazırlanmıştır. Bu raporda bulunan bilgiler belli bir gelirin sağlanmasına yönelik olarak verilmemektedir.

Para piyasalarında işlem yapın ya da ücretsiz denemeye hemen başlayın!