Altın Ons

Altın Ons, önemli bir küresel rezerv varlıktır. Finans sektöründe zaman içerisinde oluşan önemli yapısal değişiklikler altının teminat olarak yaygın bir şekilde kullanımını zorunlu kılmıştır. Günümüzde altın finans piyasalarında önemli bir likidite yönetim aracı olarak kullanılmaktadır.

Altın bankacılığının gelişmesi altın varlığına dayalı finansal araçların sayısını da arttırmıştır. Altın bankacılığında fiziki altına dayalı işlemler gerçekleştirilmektedir.

Fiziki altına dayalı işlemlerden bir tanesi de dolar karşılığı altın ons takası işlemidir. Dolar kredisi almak isteyen bir yatırımcı belirlenen bir takas oranı (faiz) karşılığında, belirli bir vadede altın- dolar swapı (değiş tokuşu) yapabilir.


Banka açısından ise ; *LIBOR (London Interbank Offered Rate) ve Altın Ödünç oranı (GOLD LEASE RATE) (GLR) arasındaki farktan yararlanarak gelir elde etmek isteyen banka, altın teminatına karşılık dolar kredisi satar.

*LIBOR; Londra bankalar arası para piyasasında likiditesi yüksek bankaların ABD Doları üzerinden borç verme işlemlerine uyguladıkları faiz oranı. Piyasalar tarafından gösterge faizi olarak kullanılmaktadır.

Altın ons kiralama oranında yer alan GOFO (GOLD FORWARD OFFERED RATE) ; Fiziksel altının 1 ay, 2 ay, 3 ay, 6 ay ve 1 yıllık olmak üzere 5 farklı vadede piyasa yapıcı kurumlar tarafından dolar karşılığı ve swap oranıyla ( değiş- tokuş oranı) piyasaya verilmesidir.

GLR (GOLD LEASE RATE)= LIBOR- GOFO (GOLD FORWARD OFFERED RATE)

GLR= LIBOR- GOFO
GOFO = LIBOR – GLR formülüyle açıklanabilir. Normal şartlarda GOFO’nun pozitif bir rakam olması beklenmektedir.

Bir örnekle açıklamak gerekirse;

GOFO = %1
LIBOR = % 6
GLR = % 5
Altının ons değeri = 1200 Dolar olsun
B bankasının 100 ONS altını var, B bankası, A Bankasıyla altın- dolar swapı yaparsa ;
1-B bankası A bankasından %6 Libor faizi ile 120.000 Dolar kredi alır.
2- B bankası A bankasına 120.000 Dolar kredi karşılığında %5 GLR faizi ile 100 Altın ONS verir.
3-B Bankası vade sonunda 120.000 Dolar kredi için %6 Libor faizi sonucunda 7200 Dolar faiz öderken, verdiği altınlar karşılığında %5 GLR faizi sonucunda 6000 Dolar gelir elde eder. Sonuç olarak nette B Bankası 1200 Dolar faiz ödemiş olur. Bu rakam aynı zamanda 120.000 Dolar krediye uygulanan %1 GOFO oranıdır.

Eğer B bankasının elinde Altın olmasaydı LIBOR oranıyla 120.000 Dolar kredi almak için, 7200 Dolar maliyete katlanacaktı. 100 altın ons karşılığında %1 GOFO oranı ile A bankasından 120.000 Dolar kredi alan B bankası, vade sonunda A bankasına %1 GOFO öder bu durumda katlandığı maliyet yalnızca 1200 Dolar’dır. Yani, B bankası 7200-1200=6000 Dolar avantaj sağlamıştır.

1989 yılının temmuz ayından beri, en az 6 piyasa yapıcı kurumun GOFO ile ilgili kotasyon bilgileri Reuters’in GOFO sayfasında yayınlanmaktadır. GOFO ile ilgili kotasyon bilgileri her gün Londra saatiyle 10:30’ da GOFO sayfasına girilir. Piyasa yapıcı kurumların girdiği bilgilerle 1 ay, 2 ay, 3 ay, 6 ay ve 1 yıl olmak üzere toplam 5 vade için kotasyon hesaplanarak 11:00’ da Reuters sayfasında ilan edilir. 1997 Yılında Reuters 2. Bir GOFO sayfası ekleyerek yatırımcılara GOFO oranlarını grafik üzerinde takip etme imkanı sağlamıştır.

Reuters’ın GOFO sayfasında yayınlanan veriler LBMA’ nın (London Bullion Market Association) (Londra Külçe Piyasası Birliği) piyasa yapıcıları tarafından belirlenen kotasyonları göstermektedir. GOFO sayfasında, altın kredisi faiz oranları, altın forward ve swap sözleşmelerinin fiyatları, altın mevduat ve faiz oranları bulunmaktadır.GOFO oranlarını etkileyen 2 önemli faktör vardır. Bir, spot altın ve vadeli altın taleplerindeki gelişmeler bir diğeri ise, dolar faiz oranlarıdır. Piyasada altının talebiyle ilgili bir artış yaşanır ya da arz sıkıntısından kaynaklanan talep arttırıcı bir neden olursa, GOFO oranı negatif bir değer alabilir.

Altın Ons Piyasa Yapıcı Kurumlar

The Bank of Nova Scotia Mocatta
Barclys Bank Plc
Deutche Bank AG
HSBC Bank USA London Branch
Goldman Sachs
Jp Morgan Chase Bank
Societe Generale
Ubs AG

GOFO’nun negatif değer alması;

Spot altın fiyatının, 1, 2, 3, 6 ay ve 1 yıl sonra teslimatı yapılacak olan altından daha pahalı olması durumudur. Teorik olarak 1, 2, 3, 6 ay ve 1 yıl vadeli sabitlenen altın fiyatının spot altın fiyatından daha pahalı olması gerekir.Piyasada talep yönünde bir artış (fiziksel altın talebinde artış olması gibi) ya da talebi etkileyebilecek arz yönlü bir problem yaşandığında, spot altın fiyatları yükseliş eğilimindedir. Bu durumda GOFO negatif bir değer alacaktır. Negatif altın kira oranı birine ödünç altın vermek için üzerine kira ödemek gibi düşünülebilir.

Altın Ons İşlem Örneği

Bir örnekle açıklamak gerekirse;
GOFO= %1
Spot Altın ONS fiyatı:1200 Dolar
Altının forward fiyatı 1176 Dolar’a düşerse, bu durumda 1 yıllık GOFO -%2
GOFO pozitif değere geçmeden altın fiyatlarında aşağı yönlü hareket beklenmez.
NOT : GOFO’nun vadesi uzadıkça güvenilirliği o kadar artar
Ör/ 1 ve 3 aylık GOFO’nun (-) bölgede olması çok fazla bir anlam ifade etmezken 6 aylık ve 1 yıllık GOFO’nun eksiye geçmesi altın talebinde dikkate alınabilir.
Forex piyasasında altın işlemi yapan yatırımcıların GOFO’yu takip etmelerinin en önemli nedeni, altın fiyatlarındaki yükseliş ya da düşüşlerin fiziki talep artış ya da azalışıyla ilgili olup olmadığını inceleme çabasıdır.

Aşağıdaki grafikte, GOFO ve spot altın fiyatlarının hareketleri görülmektedir. Grafikte de görüldüğü gibi GOFO ve spot altının fiyat hareketleri birbirine paralel seyretmektedir.

Yasal Uyarı Notu: Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu bilgiler ve görüşler önceden haber vermeksizin değiştirilebilir. İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş. bilgilerin ve ifade edilen görüşlerin doğru, eksiksiz ve güncelleştirilmiş olduğuna dair (açıkça ifade edilmiş veya ima edilmiş) hiçbir beyan ve taahhütte bulunmaz. İçerik kesinlikle mali, hukuki, vergi veya diğer konularda bir tavsiye niteliği taşımadığı gibi, tamamen içeriğe dayalı olarak yatırım yapılmamalı veya karar alınmamalıdır. Herhangi bir yatırım konulu karar almadan önce bir uzmandan görüş alınmalıdır. Sorumluluğun Sınırlandırılması: İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş. herhangi bir sınırlandırma olmaksızın, dolaylı, direkt veya bir fiilin sonucu olarak ortaya çıkan zararlar da dâhil olmak üzere her türlü kayıp ve hasarla ilgili sorumluluk kabul etmez.