İngiliz Sterlini
İlk basıldığı günden bugüne varlığını sürdüren İngiliz sterlini uluslararası sermaye piyasalarındaki majör dövizler arasında yer alır. Birleşik Krallık’ın en güçlü ülkesi olan İngiltere’nin Brexit süreci ile beraber değer kaybı yaşasa da hala gücünü korur. GBP kodu ile işlem gören İngiliz sterlini eskiden olduğu gibi bugün de stabil ve güvenli bir döviz birimidir. İngiliz sterlininin tarihçesinden Forex piyasalarındaki hareketlerine kadar detaylı bilgiyi içerikte bulabilirsiniz.
GBP Nedir?
“GBP nedir?” sorusu sterlinin para piyasasında kodudur olarak yanıtlanabilir. GBP açılımı orijinal haliyle “Great Britain Pound” (Büyük Britanya Poundu)’dur. Sterlin özellikle İngiltere’de pound olarak da isimlendirilir. Para biriminin bir başka popüler ismi de sterlingdir ama uluslararası finans piyasalarında sterlin ya da GBP kullanımı daha yaygındır. GBP’nin sembolü ise £’dir. İngiliz sterlini alt birimi ise peni (penny) ya da pens (pence)’dir. 1 pound 100 peniye karşılık gelir. Sterlin İngiltere Merkez Bankası tarafından yönetilir.
Sterlin banknot olarak ilk kez 1694 senesinde basılmıştır. Avrupa Birliği ortak para birimi euroya geçtiği için şu anda tedavülde olan en eski para da sterlin olmuştur. 1745 senesine kadar üzerinde el yazısı olan ilk sterlin banknotları kullanılmıştır. 1855 tarihinde ise banknotlarda tamamen baskı sürecine geçilmiştir. Sterlin İngiltere’den sonra Birleşik Krallık’ın diğer ülkeleri olan İskoçya (1695) ve İrlanda (1825)’da da basılmaya başlanmıştır.
Sterlinin dünyanın en güçlü para birimlerinden biri haline gelip majör dövizler listesinde yer alması esas olarak İngiltere ekonomisi tarihi ile bağlantılıdır. Avrupa’da Büyük Sanayi Devrimi’ni gerçekleştiren ilk ülke İngiltere’dir ve güçlü ekonomisini sterlin üzerinden de yansıtır.
Günümüzde İngiliz sterlini her ne kadar İngiltere’nin Brexit süreci ile Avrupa Birliği’nden ayrılmasından olumsuz etkilense de ABD doları ve euro para birimlerinden sonra en çok rezerv edilen dövizdir. Ayrıca döviz piyasalarında ABD doları, euro, Japon yeninden sonra en çok işlem gören dördüncü para birimidir.
İngiliz Sterlini Rezerv Para mı?
Rezerv para, uluslararası para/sermaye piyasaları, merkez bankaları ve diğer para otoriteleri tarafından yüksek miktarlarda tutulan para birimidir. Bahsedilen uluslararası para otoritelerinin portföylerinde yer alan döviz türü varlıklar da rezerv parayı tanımlar. Rezerv paralar dünya ticaret sisteminde ağırlıklı olarak kullanılır ve güvenli görülür. Genellikle birikime değer algısı oluşturur.
İngiliz sterlini belirtilen tanım çerçevesinde rezerv para özelliği taşır. Nitekim ABD doları ve euronun ardından dünyanın en çok rezerv edilen üçüncü para birimi İngiliz sterlinidir. 19 ve 20. yüzyılın ilk yarısında dünyanın büyük bir kısmı için en değerli rezerv para birimi sterlin iken 20. yy ortalarından itibaren güç değişimi yaşanmıştır. Günümüzde rezerv para alanındaki hakimiyet ABD’dedir.
İngiliz sterlini bir rezerv para olarak uluslararası yatırımlarda, işlemlerde ve küresel ekonominin her alanında güvenle kullanılabilir. Son yıllarda (Brexit süreci sonrası) yaşadığı zorluklara rağmen hala ABD doları ve euro karşısındaki en güçlü paradır.
Forex Piyasasında GBP
Forex piyasasındaki işlem hacmi büyüklüğüne göre dördüncü sırada yer alan İngiliz sterlini, euro ve ABD doları karşısında sürekli takip edilir. Ayrıca IMF özel bir sepet kuru oluşturmuştur ve GBP’yi euro, ABD doları ve Japon yeni ile birlikte listeye dahil etmiştir. İngiliz sterlini finans piyasaları için olduğu kadar ticaretle uğraşan kişiler ve genel olarak iş dünyası için de önemli bir dövizdir. Özellikle yerli tüccarlar kendi para birimlerinin sterlin karşısındaki seyrini yakından izler. İngiliz sterlini / Amerikan doları, İngiliz sterlini / euro, İngiliz sterlini / Avustralya doları gibi döviz çiftleri Forex piyasalarında sıkça tercih edilip güven veren majör pariteler arasında yer alır.
GBPUSD (İngiliz Sterlini - Amerikan Doları Paritesi)
GBPUSD paritesi Forex piyasalarındaki en popüler işlem döviz çiftleri arasındadır. GBP/USD paritesi İngiliz sterlininin Amerikan doları karşısındaki değerini yansıtır. GBP ilk sırada yazıldığı için baz döviz sterlindir. GBP/USD paritesi 1 İngiliz sterlini almak için kaç ABD doları ödemeniz gerektiğini gösterir ve Forex piyasalarındaki en likit pariteler arasındadır.
Parite aynı zamanda “Cable” olarak da adlandırılır. Bunun nedeni ise New York ve Londra piyasaları arasındaki tarihe dayanır. Geçmişte dolar ve pound ticareti ile ilgili bilgilerin telgraf kabloları ile ulaştırılıyor olması sebebiyle parite “Cable” olarak da anılır.
İngiltere/UK 2023 senesinde IMF tarafından yayınlanan GDP/GSYiH verilerine[1] göre dünyada altıncı sırada bulunurken birinci sırada ise ABD yer alır. GBPUSD paritesi de iki ülkenin güçlü ekonomileri sebebiyle global ticarette kilit rol oynar. Forex piyasasında üçüncü majör parite olan GBPUSD, 2023 senesinde toplam piyasanın yaklaşık %10’nu oluşturmaktadır.
Forex piyasalarında hafta içi 24 saat boyunca (5/24) GBPUSD paritesi üzerinden çift taraflı alım-satım işlemleri yapabilirsiniz. GBPUSD paritesinde alım yapmak İngiliz sterlini alıp ABD doları satmak anlamına gelir. Yatırımcının beklentisi ise GBP’nin ABD doları karşısında değer kazanmasıdır. Olası kar/zarar ise dolar cinsinden hesaplanır. Parite hakkındaki yorum-analiz ve grafik verilerini anlık olarak takip edebilirsiniz.
GBPUSD kurunun anlık fiyatlarını takip etmek için Canlı Piyasa Verileri sayfamızı kullanabilirsiniz.
Uzman analistlerimizin GBPUSD analizlerine erişmek için GBPUSD Forex Analizleri sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
GBPTRY (İngiliz Sterlini-Türk Lirası Paritesi)
GBP/TRY paritesi İngiliz sterlinin Türk lirası karşısındaki değerini yansıtır. Baz döviz GBP iken karşıt döviz de Türk lirasıdır. Paritedeki hareket yönünü baz döviz yani İngiliz sterlini belirler. Türk lirasında son yıllarda gerçekleşen büyük değer kaybı paritede yükselişe yol açmıştır. Güncel durumda TL üzerindeki baskıların ve yükseliş trendinin devam ettiği görülür.
FED (Amerika Merkez Bankası), BOE (İngiltere Merkez Bankası) ve TCMB (Türkiye Merkez Bankası) uyguladıkları para politikaları ile GBPTRY paritesini önemli ölçüde etkileyebilir. Aynı zamanda ilgili ülkelerden gelen işsizlik oranı, tarım dışı istihdam, büyüme oranı, perakende satış gibi yüksek önem taşıyan veriler de paritede hareketliliği yönlendirme gücüne sahiptir.
GBPTRY paritesi Türkiye’de en yaygın alınıp satılan döviz çiftlerinden biridir. Forex piyasası çok dinamik yapıda olduğundan İngiliz sterlini - Türk lirası kurunda fiyatlar her an değişebilir. Bu nedenle canlı sterlin fiyatları anlık olarak takip edilmelidir.
GBPTRY kurunun anlık fiyatlarını takip etmek için Canlı Piyasa Verileri sayfamızı kullanabilirsiniz.
GBPEUR (İngiliz Sterlini - Euro Paritesi)
GBP/EUR paritesi Forex piyasalarının majör pariteleri arasında yer alır. Paritede İngiliz sterlini baz, euro ise karşıt dövizdir. Bir İngiliz sterlini alabilmek için ne kadar euro ödemeniz gerektiğini gösterir. Örneğin GBPEUR paritesi 1,15 ise bu değer 1 sterlinin fiyatının 1,15 euro olduğunu ifade eder.
GBPEUR paritesi temel olarak ECB (Avrupa Merkez Bankası) , BOE (İngiltere Merkez Bankası) kararları ile İngiltere, Avrupa ve ABD’den gelen tarım dışı istihdam, büyüme/işsizlik oranı, perakende satışlar, faiz gibi önemli verilerden etkilenir.
GBPEUR paritesinde çift yönlü alım-satım yapmak mümkündür. İngiliz sterlininin euro karşısında değer kazanacağını bekleyen bir yatırımcı genellikle alım pozisyonunu tercih eder. Tersi durumda yani sterlinin euro karşısında değer kaybedeceğini düşündüğünde ise satış pozisyonu açarak beklentilerinin kazanca dönüşmesini amaçlar.
GBPEUR kurunun anlık fiyatlarını takip etmek için Canlı Piyasa Verileri sayfamızı kullanabilirsiniz.
Forex piyasasındaki popüler paritelerde sıkça ismi geçen İngiliz sterlini yerli ve uluslararası finans çevrelerinin en çok ilgilendiği döviz çiftleri arasındadır. Siz de Forex’te sterlin ile işlem yapmak istiyorsanız İntegral Forex platformunu kullanabilirsiniz. İntegral Yatırım uzman ekibi piyasaları ve sterlindeki hareketleri yorumlayıp analiz edebilmeniz için size yardımcı olur. Sitede düzenli olarak yayınlanan günlük/haftalık analizler, grafik verileri ve anlık gelişmeler ile ilgili bildirimler yatırım kararlarınızda size destek olur.
Kaynakça
https://www.investopedia.com/https://corporatefinanceinstitute.com/
[1] https://www.jagranjosh.com/general-knowledge/which-are-the-top-countries-in-the-world-with-the-highest-gdp-1698412788-1
https://www.visualcapitalist.com/visualizing-the-105-trillion-world-economy-in-one-chart/
Yasal Uyarı Notu: Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu bilgiler ve görüşler önceden haber vermeksizin değiştirilebilir. İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş. bilgilerin ve ifade edilen görüşlerin doğru, eksiksiz ve güncelleştirilmiş olduğuna dair (açıkça ifade edilmiş veya ima edilmiş) hiçbir beyan ve taahhütte bulunmaz. İçerik kesinlikle mali, hukuki, vergi veya diğer konularda bir tavsiye niteliği taşımadığı gibi, tamamen içeriğe dayalı olarak yatırım yapılmamalı veya karar alınmamalıdır. Herhangi bir yatırım konulu karar almadan önce bir uzmandan görüş alınmalıdır. Sorumluluğun Sınırlandırılması: İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş. herhangi bir sınırlandırma olmaksızın, dolaylı, direkt veya bir fiilin sonucu olarak ortaya çıkan zararlar da dâhil olmak üzere her türlü kayıp ve hasarla ilgili sorumluluk kabul etmez.
