Çanak ve Ters Çanak Formasyonları

Trend dönüş formasyonları (Çanak ve Ters Çanak formasyonları), teknik analizde sıkça kullanılan grafik desenlerdir ve finansal piyasalardaki fiyat hareketlerini tahmin etmek amacıyla yatırımcılar ve analistler tarafından dikkatle incelenir. Bu formasyonlar, genellikle fiyatların trendin sonunda bir dönüş sinyali verdiğini gösteren güvenilir göstergeler olarak kabul edilir.

Trend dönüş formasyonları, hisse senetleri, forex, emtia piyasalarında mevcut bir trendin sona erme ihtimalini gösteren ve fiyat hareketlerinin mevcut yönünün tersine dönebileceği belirgin grafik desenlerdir. Bu formasyonlar, bu piyasalarda yatırım yapan yatırımcılar için geçerlidir ve gelecekteki trend değişimlerini öngörmelerine yardımcı olur.

Teknik analiz, finansal piyasalardaki fiyat hareketlerini inceleyen bir yöntemdir ve bu analizin birçok yönü vardır. Özellikle trend dönüş formasyonları ve devam formasyonları, fiyat hareketlerinin gelecekteki eğilimlerini tahmin etmek için sıkça kullanılan önemli araçlardır.

Trend dönüş formasyonları, mevcut trendin sona erdiğini ve yeni bir trendin başlayabileceğini gösteren önemli sinyaller sunar. Bunlar arasında en bilinenler Omuz Baş Omuz (OBO) ve Ters Omuz Baş Omuz (TOBO) formasyonlarıdır. OBO, yükselen bir trendin zirvesine işaret ederken, TOBO düşen bir trendin dip noktasını temsil eder. Çanak ve Ters Çanak formasyonları da bu kategoriye dahildir. Çanak formasyonu, düşen bir trendin ardından oluşur ve yükseliş eğilimini işaret ederken, Ters Çanak formasyonu yükselen bir trendin sona erdiğini ve düşüş eğilimi başlayabileceğini gösterir. Çift Tepe ve Çift Dip formasyonları ise bir varlığın belirli bir fiyat seviyesinde iki kez zirve veya dip yapmasını ifade eder. Bu da mevcut trendin zayıflayabileceğine dair bir uyarıdır.

Devam formasyonları ise mevcut trendin devam edebileceğini veya tersine dönebileceğini gösterir. Bunlar arasında Simetrik Üçgen formasyonu bulunur, bu formasyon fiyatın belirli bir süre boyunca sıkıştığını ve yaklaşan bir kopuşun habercisi olduğunu gösterir. Bu kopuş, yukarı veya aşağı yönlü olabilir. Asimetrik Üçgen formasyonları da aynı ilkeyi takip eder, ancak fiyat hareketi daha eğik bir açıyla gerçekleşir.

Bu formasyonlar, yatırımcılara ve analistlere gelecekteki fiyat hareketleri hakkında ipuçları verir, ancak her zaman yanıltıcı olabilir ve diğer analiz yöntemleri ve piyasa koşullarıyla birlikte kullanılmalıdır.

Çanak Formasyonu (Rouding Bottom Saucer Formations)

Çanak formasyonu bir kap şeklini andırır. Bu nedenle çanak formasyonu olarak tabir edilmiştir. Yükselen trend tamamlandıktan sonra gelen satışlarla piyasada önce bir dip noktası oluşur. Dip seviyesinde satışların azalmasıyla bir süre yatay hareket devam eder. Bu dönemde aslında düşüş trendi sona ermiş olmasına rağmen alışlar yeterince güçlenmediği için piyasada yatay bir seyir gözlemlenmektedir. Bu yönüyle de devam formasyonu niteliği kazanır. Yatay hareket esnasında işlem hacmi gitgide daralmaktadır. Çanağın orta seviyesinde (en dip seviyesinde) işlem hacmi en düşük seviyesine geriler. Fiyatlar dip oluştururken uzunca bir süre dar bir alanda yatay hareket etmektedir.

Sonraki süreçte, alışlar önce düşük bir ivmeyle artmaya başlar. Alışların artmasıyla fiyatlarda hafif bir yükseliş gözlemlenir. Yeni alıcıların piyasaya dahil olmasıyla yukarı yönlü hareket hızlanır. Yükselen fiyat seviyelerinde gelen kar satışlarıyla yeni bir tepe oluşur. Esas hareket bu tepeyle oluşan direnç seviyesi kırıldığında başlar. Direncin kırılmasıyla formasyon tamamlanmış ve çıkış trendi onaylanmış sayılır. Direnç seviyesi kırılırken işlem hacminin artması önemlidir. Çanak formasyonu oluşurken işlem hacmi de grafiğe paralel hareket eder çanağın dibinde en düşük seviyesindeyken, direncin kırılmasıyla işlem hacminde artış gözlemlenir. Direnç kırıldıktan sonra gerçekleşmesi beklenen yükseliş çanağın derinliği kadardır.

Çanak Formasyonu Örneği :

Çanak formasyonu, bir kap şeklini andırdığı için bu adla anılmaktadır. Formasyonun oluşum aşamaları şu şekildedir:

1. Düşüş trendi: Fiyatlar, bir önceki yükseliş trendinden sonra düşüş trendine girer ve bir dip noktası oluşturur.
2. Dip çalışması: Fiyatlar, dip noktasından bir süre yatay hareket eder. Bu süreçte işlem hacimleri de azalır.
3. Yükseliş trendi: Fiyatlar, dip çalışmasını tamamladıktan sonra yükseliş trendine girer.

Çanak Formasyonunun Kullanımı

Çanak formasyonu, yatırımcılar tarafından alım fırsatı bulmak için kullanılabilir. Formasyonun tamamlanması için, fiyatlar dip noktasından bir miktar yükseldikten sonra tekrar dip noktasına dönmelidir. Bu durumda, fiyatlar dip noktasını kırarak yükseliş trendine girecektir.

Çanak Formasyonunun Örnekleri

Çanak formasyonu, birçok hisse senedi ve döviz çiftinde görülebilir. Aşağıda, çanak formasyonunun bazı örnekleri verilmiştir:

· Borsa İstanbul'da işlem gören EKGYO hisse senedi (Emlak Konut GYO), 2020 yılında bir çanak formasyonu oluşturmuştur. 2020 yılının Ağustos ayında bir EKGYO hisse senedi payının yaklaşık 2 TL olduğu zaman düşüş trendine başlamış ve Ekim 2020’de yaklaşık 1,60 TL ile dip yapıp sonrasında yükseliş trendine girmiştir ve Aralık 2020’de yaklaşık 2 TL’e kadar yükseliş göstermiş olup Çanak Formasyonu oluşturmuştur.

· Döviz çifti: EUR/USD, USD/JPY, GBP/USD

Çanak Formasyonunun Avantajları ve Dezavantajları

Çanak formasyonunun avantajları şunlardır:

• Yüksek başarı oranı
• Güvenilir bir formasyon
• Yatırımcılara alım fırsatı sunması

Çanak formasyonunun dezavantajları şunlardır:

• Formasyonun tamamlanması için zaman alabileceği
• Formasyonun yanlış yorumlanabileceği

Ters Çanak Formasyonu

Çanak formasyonunun tersidir. Çanak formasyonu kadar sık rastlanmasa da görüldüğünde önemli bir satış sinyalidir. Formasyonun oluşumu esnasında, düşen trend tamamlandıktan sonra gelen alışlarla piyasada önce bir tepe noktası oluşur. Tepe seviyesinde alışların azalmasıyla bir süre yatay hareketle birlikte zirve arayışı devam eder. Bu dönemde aslında yükseliş trendi sona ermiş olmasına rağmen satışlar yeterince güçlü olmadığı için piyasada zirve seviyelerinde yatay bir seyir gözlemlenmektedir. Fiyatlar artarken işlem hacmi düşer. Fiyatlar yükselirken düşmekte olan hacim trendin zayıfladığına işaret eder. Tepe noktasında yani ters çanağın ortasında işlem hacmi en düşük seviyesine geriler.

Sonraki süreçte, düşüş hareketi yükselişe paralel bir seyir izler. Satışlar önce düşük bir ivmeyle artmaya başlar. Satışların artmasıyla fiyatlarda hafif bir düşüş gözlemlenir. Çanak tamamlandıktan sonra gelen satışlarla işlem hacmi de artmaya başlar. Destek seviyesi yüksek bir hacimle kırıldığında formasyon tamamlanmış olur ve satışlar hızlanır. Ters çanak tamamlandıktan sonra beklenen düşüş çanağın derinliği kadardır.

Ters Çanak Formasyonu Örneği :

Ters Çanak Formasyonunun Kullanımı

Ters çanak formasyonu, hem kısa hem de uzun vadeli yatırımcılar tarafından kullanılabilir. Kısa vadeli yatırımcılar, formasyonun tamamlanmasını bekledikten sonra pozisyon alabilir. Uzun vadeli yatırımcılar ise, formasyonun tamamlanmasından sonra bir trend dönüşünün gerçekleşmesi için bekleyebilir.

Ters Çanak Formasyonunun Örnekleri

Ters çanak formasyonu, birçok farklı finansal varlıkta görülebilir. Aşağıda, ters çanak formasyonunun bazı örnekleri verilmiştir:

• Borsa İstanbul'da işlem gören EREGL hisse senedi (Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş.), 2022 yılında bir ters çanak formasyonu oluşturmuştur. 2022 yılının Mart ayında bir EREGL hisse senedi payının yaklaşık 25 TL olduğu zaman yükseliş trendine başlamış ve Mayıs 2022’de yaklaşık 35 TL ile zirve yapıp sonrasında düşüş trendine girmiştir ve Temmuz 2022’de yaklaşık 25 TL’e kadar düşüş göstermiş olup Ters Çanak Formasyonu oluşturmuştur.
  

• Dolar/TL kuru, 2023 yılında bir ters çanak formasyonu oluşturmuştur. Bu formasyon, kurdaki yükseliş trendinin sonuna yaklaşıldığını göstermiştir.

• Bitcoin fiyatı, 2023 yılında bir ters çanak formasyonu oluşturmuştur. Bu formasyon, kripto para piyasasındaki yükseliş trendinin sonuna yaklaşıldığını göstermiştir.

Ters Çanak Formasyonunun Avantajları ve Dezavantajları

Ters çanak formasyonunun avantajları şunlardır:

• Ters çanak formasyonu, bir yükseliş trendinin başlangıcını işaret eden güçlü bir alım sinyali olarak kabul edilir.
• Formasyon, fiyatların konsolide olduğu ve daha sonra yukarı yönlü bir harekete hazırlandığı bir süreyi temsil eder.
• Ters çanak formasyonu, teknik analizde yaygın olarak kullanılan bir formasyondur.

Ters çanak formasyonunun dezavantajları şunlardır:

• Formasyonun tamamlanması için yeterli zamana ihtiyaç duyulabilir.
• Formasyonun doğruluğu, piyasa koşullarına ve diğer teknik göstergelere bağlı olarak değişebilir.
• Formasyonun yanlış yorumlanması, yatırımcılar için kayıplara neden olabilir.

Çanak ve Ters Çanak Formasyonlarının Kullanımı

Çanak ve ters çanak formasyonları, trend dönüşlerinin tespit edilmesinde kullanılan önemli teknik analiz araçlarıdır. Bu formasyonların doğru yorumlanması, yatırımcıların daha doğru kararlar almasına yardımcı olabilir.

Çanak ve ters çanak formasyonlarını kullanırken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar şunlardır:

- Formasyonun tüm özelliklerinin tam olarak gerçekleşmesi gerekir.

- Formasyonun oluşması için yeterli zaman geçmesi gerekir.

- Formasyonun diğer teknik analiz göstergeleriyle desteklenmesi gerekir.

Çanak ve ters çanak formasyonları, yatırımcıların piyasadaki trendleri daha iyi anlamalarına yardımcı olabilir. Bu formasyonların doğru yorumlanması, yatırımcıların daha karlı işlemler yapmasına yardımcı olabilir.

Çanak ve Ters Çanak Formasyonlarının Karşılaştırılması

Çanak ve ters çanak formasyonları, teknik analizde kullanılan iki farklı formasyondur. Her iki formasyon da bir trendin sonunu ve yeni bir trendin başlangıcını işaret edebilir.

Çanak formasyonu, bir düşüş trendinin sonunu ve yeni bir yükseliş trendinin başlangıcını işaret eden bir formasyondur. Formasyon, fiyatların bir dip noktasına ulaşmasının ardından bir yükseliş trendine girdiğini gösterir.

Ters çanak formasyonu ise, bir yükseliş trendinin sonunu ve yeni bir düşüş trendinin başlangıcını işaret eden bir formasyondur. Formasyon, fiyatların bir zirve noktasına ulaşmasının ardından bir düşüş trendine girdiğini gösterir.

İki formasyonun arasındaki farklar şunlardır:

• Yön: Çanak formasyonu yükseliş trendini, ters çanak formasyonu ise düşüş trendini işaret eder.
• Dip noktası: Çanak formasyonunda dip noktası, formasyonun başlangıcıdır. Ters çanak formasyonunda ise dip noktası, formasyonun sonundadır.
• Yükseliş trendi: Çanak formasyonunda, fiyatlar dip noktasından sonra yukarı doğru hareket eder. Ters çanak formasyonunda ise, fiyatlar zirve noktasından sonra aşağı doğru hareket eder.

İki formasyonun benzerlikleri şunlardır:

• Her iki formasyon da bir trendin sonunu ve yeni bir trendin başlangıcını işaret edebilir.
• Her iki formasyon da teknik analizde yaygın olarak kullanılan formasyonlardır.

Çanak ve Ters Çanak formasyonları, teknik analizde birçok diğer gösterge ve analiz aracıyla birlikte kullanılarak daha güçlü sinyaller elde etmek amacıyla kullanılır. Ancak her iki formasyonun da yatırım kararlarını desteklemek için tek başına yeterli olmadığını unutmamak önemlidir. Piyasa koşulları ve diğer faktörler dikkate alınarak kararlar verilmelidir.

UYARI!

Hiçbir formasyonun güvenilirlik düzeyi yüzde yüz değildir. Formasyon tamamlandıktan sonra bile formasyonun başarısız olma ihtimali göz önünde bulundurularak ZARAR DURDUR (STOPLOSS) seviyesi belirlemek doğru bir işlem stratejisi oluşturabilmek için önemli bir koşuldur. Formasyon hedefleri de birebir realize olmayabilir. Bunu dikkate alarak formasyon tamamlandıktan sonra hedef fiyatlara yakın bir seviyeden KAR AL(TAKE PROFİT) seviyesi belirleyerek pozisyonu kapatmak ve yeni işlem açmak için piyasada yeni oluşacak trendi beklemek gerekir.


Yasal Uyarı Notu: Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu bilgiler ve görüşler önceden haber vermeksizin değiştirilebilir. İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş. bilgilerin ve ifade edilen görüşlerin doğru, eksiksiz ve güncelleştirilmiş olduğuna dair (açıkça ifade edilmiş veya ima edilmiş) hiçbir beyan ve taahhütte bulunmaz. İçerik kesinlikle mali, hukuki, vergi veya diğer konularda bir tavsiye niteliği taşımadığı gibi, tamamen içeriğe dayalı olarak yatırım yapılmamalı veya karar alınmamalıdır. Herhangi bir yatırım konulu karar almadan önce bir uzmandan görüş alınmalıdır. Sorumluluğun Sınırlandırılması: İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş. herhangi bir sınırlandırma olmaksızın, dolaylı, direkt veya bir fiilin sonucu olarak ortaya çıkan zararlar da dâhil olmak üzere her türlü kayıp ve hasarla ilgili sorumluluk kabul etmez.