Takoz formasyonu, hisse fiyat hareketlerini işaretlemek için kullanılan yöntemlerden biridir. Kama formasyonu olarak da isimlendirilen bu yapıda fiyatların hareket kabiliyetlerinin azaldığını ve giderek sıkıştığını görmek mümkündür.

Hisse hareketini gösteren grafiklerde taban ve tavan fiyatlar bulunur. Bu fiyatları birleştiren trend çizgileri kabaca destek ve direnç çizgileri olarak tanımlanabilir. Trend çizgileri hissedeki fiyat serisinin belirli dönem boyunca en düşük ve yüksek seviyelerini belirler. Alım satım fiyatları birbirine yaklaştıkça trend çizgilerinin de kapanan bir makas gibi birbirine yaklaştığını görebilirsiniz. Görünüş itibarıyla her iki çizginin birbirine yakınlaştığı ve bir noktada kesişeceği algısı oluşur. Bu da fiyatın kırılma beklentisini artırır.

İki trend çizgisi arasındaki volatilite üçgen şeklindedir. Üçgen formasyonu ile benzeşen kama formasyonları grafikteki yönün tersine kırılan bir yapıyı gösterir. Dolayısıyla formasyon trend eğiminin ters yönündedir. Kama formasyonunun oluşması günler alabildiği gibi yıllarca da sürebilir. Bununla birlikte bu formasyonun genel olarak 1 - 3 ay arasında oluşması beklenir. Periyodun süre bazında uzunluğu fiyat hareketinin de aynı ölçüde sıkıştığını ifade eder. Dolayısıyla formasyonun sonunda sert bir yükseliş veya düşüş hareketi beklenmesi muhtemeldir.

Hisse grafiğinde oluşturulan takoz formasyonu iki türlüdür. Bu türlere yükselen ve düşen takoz formasyonları denir. Grafikte görülen iki farklı takoz formasyonu türü hissenin bir sonraki hareketi hakkında bilgi verir. Dolayısıyla bu formasyonu etkin olarak kullanmak için ilk önce grafik deseninin yönünü tespit etmek önemlidir. Desenin yükselen mi düşen mi olduğu belirlendikten sonra fiyat hareketleri ile ilgili sinyalleri aramak için takoz formasyonunu kullanmanız mümkün olur.

Yükselen Takoz Formasyonu Nedir?

Artan takoz olarak da bilinen bu formasyon yükselen iki trend çizgisi arasında sınırlanan fiyatın konsolidasyon formasyonudur. Bir düşüş trendinin başlangıcını işaret eder. Formasyonda hisse fiyatı yükselen iki trend çizgisi arasında sınırlanır. Yükselen takozda aşağıdaki destek çizgisinin açısı daha diktir. Dolayısıyla sıkışmayı destek çizgisi tetikliyor gibi bir izlenim oluşur. Bu şema genel olarak hissenin hareketinde düşüş gerçekleşeceğini gösterir. Yükselen takozun oluştuğu aralıktan sonra hissenin fiyatının aşağı yönlü hareket edeceğine dair sinyal gelmiş olur.

Yükselen kama formasyonu hisse fiyatı düşerken veya yükselirken görülebilir. Eğer hisse yükseliş trendindeyse bu formasyon oluştuğunda tersine dönüş sinyali demektir. Dolayısıyla hissenin fiyat hareketinin farklı bir yönde olacağı anlamına gelir. Yükseliş trendindeki hissede oluşan kama formasyonu aynı zamanda hissenin fiyatının destek çizgisini aşacağını da düşündürür. Eğer düşüş trendindeki bir hissede yükselen takoz formasyonu oluşuyorsa fiyatın aşağı doğru gitmeye devam edeceğini düşünmek mümkündür. Yükselen takoz formasyonunda şu durumlar görülür:

• Dip fiyatlarda görülen artış grafiğin üst tarafındaki tepe yükselişlerinden daha hızlı gerçekleşir. Bu da destek çizgisinin açısının dirençten daha büyük olması anlamına gelir.

• Ayı piyasasında kama formasyonu gerçekleşmişse bir süre boyunca tepki alımlarının olacağını dolayısıyla fiyatın artacağını anlamak gerekir. Formasyon bir süre sonra destek çizginin aşağı yönlü kırılacağını ve düşüş trendinin başlayacağını da gösterir.

• Formasyon genellikle hisse fiyatı yukarı yönlü iken oluşur. Ona eşlik eden azalan hacim varsa bu bir düşüş sinyali anlamına gelebilir.

• Fiyat destek çizgisini kırdığında formasyonun teyidi gerçekleşir ve böylelikle düşüş eğilimi başlayabilir.

Yükselen takoz genellikle düşüş eğilimi olarak kabul edilir çünkü alım momentumunun yavaşladığının sinyalini verir. Daralan fiyat aralığı ve azalan hacim, alıcıların gücünü kaybettiğini gösterir ve bu da fiyatın aşağı yönlü kırılma olasılığını artırır.

Yükselen Takoz Formasyonunda Piyasa Nereye Gider?

Yükselen takoz formasyonu gözlendiğinde iki farklı öngörüye odaklanmak gerekir: Hisse geri dönüş mü yaşıyor yoksa devam mı ediyor? Eğer grafikte uzun süredir devam eden bir yükseliş trendi varsa takoz oluşumu kontrol edilerek hissenin yönünü gözlemlemek mümkün olur. Eğer trend çizgilerinin daralması devam ediyorsa grafikte destek ve direnç zorlamaları kontrol edilir. İlerleyen harekette desteğin kırılabileceği öngörülerek bir satış noktası belirlenebilir. Bu satış noktasını belirlerken alıcıların fiyatları yükseltmek için son çabalarını sarf ettiğini not etmek gerekir. Bir noktadan sonra alıcılar gücü kaybedebilir ve hissede satış hacmi artabilir.

Yükselen Takoz Formasyonu Örnekleri

Takip ettiğiniz hissenin mum grafiğinde çeşitli bölgelerde yükseliş ve düşüşler görebilirsiniz. Takoz formasyonu uygulaması için belirli zaman aralığındaki mum çubukların destek noktalarını birleştiren bir doğru çizmeniz gerekir. Aynı işlemi direnç noktaları için de gerçekleştirmelisiniz. Bu iki trend doğrusu arasında kalan mum grafiğindeki hareketlerde azalma ve çizgilerde sıkışma gördüğünüz anda takoz formasyonunu uygulayabilirsiniz. Trend çizgilerini kıran mumlara göre hisse grafiği üzerinde bir teknik analiz yapabilirsiniz.

Düşen Takoz Formasyonu Nedir?

Emtianın fiyatı sürekli olarak düşerken destek ve direnç çizgileri birbirini kesecek şekilde yaklaşıyorsa düşen takoz formasyonu oluşuyor demektir. Düşen takoz formasyonu daralan bir alım satımı ifade eder. Hem hisse alım satımında daralma hem de grafik eğiminde aşağı doğru iniş varsa düşen kama formasyonunu uygulanabilir. Böylelikle düşüş trendinin sonu ve hissenin dönüşüne dair bir sinyal aramak mümkün olur.

Düşen kama formasyonu hissenin trendinin alçaldığı durumlarda ve genellikle düşüş hareketinin sonunda oluşur. Bununla birlikte kimi zaman hisse güçlü şekilde yukarı doğru hareket ederken de ortaya çıkabilir. Hisse yükselirken oluşan düşen takoz formasyonu tamamlanır ve sonra genel yükseliş eğilimi devam eder. Düşen takoz emtianın fiyatıyla birlikte hacminin de düşmesi olarak yorumlanabilir. Düşen hacim genellikle hissenin yeni bir trende henüz başlamayacağına dair sinyaller içerebilir. Bunun anlamı hissenin zaman geçtikçe daha önceki gücünü kaybetmekte olduğudur. Dolayısıyla düşen kama formasyonunun temel özelliklerini şöyle sıralamak mümkün:

• Düşüş trendinin altında oluşan düşen takoz bu sürecin sonrasında bir yükselişin gerçekleşeceğini ifade edebilir, bu tersine dönüş sinyalidir.

• Yukarı yönlü fiyat hareketi devam ederken oluşan düşen takoz ise bir devam sinyali olarak algılanabilir. Yükselenin aksine düşen kama boğa grafik formasyonlarından biridir.

Düşen Takoz Formasyonunda Piyasa Nereye Gider?

Düşen takoz formasyonları trend hakkında dönüş veya devam sinyali bilgisi verir. Oluşan düşen formasyon ilgili hisse senedinin trendine bakılarak değerlendirilmelidir. Bununla birlikte menkul kıymette düşüş varsa ve düşen kama formasyonu oluşmuşsa gelecek zamanda bir yükselme sinyali olarak algılanabilir ve alımlar başlar. Dolayısıyla düşen takoz formasyonundan sonra ilgili hisse yükseliş trendine geçebilir. Yatırımcılar yükselen trendde alçalan takoza rastladıkları zaman hissenin duraklama veya dinlenme dönemine girdiğini düşünebilir. Bu durumda hissenin ortalama ağırlık grafiklerine bakılarak ne tarafa gideceğine dair bir analiz yapılabilir. Bununla birlikte düşen takoz görülen bir hisse senedinin hedefi formasyonun uzunluğuna ve trend gücüne bağlı olarak da değişebilir.

Takoz formasyonlarında birçok farklı kritere de dikkat edilmesi gerekir. Analizlerin başarısını destekleyen bu formasyonlar tüm diğer yöntem ve grafiklerde olduğu gibi tek başına kesin sonuç anlamına gelmez. Özellikle düşen takoz formasyonunda karar vermeden önce multidisipliner bakış açısıyla inceleme yapmanız önemlidir.

Düşen Takoz Formasyonu Örnekleri

Düşen kama formasyonu iki trend çizgisinin birbirine yaklaştığı bir kanaldır. Bu tersine dönüş formasyonunda çizgiler aşağı yönlüdür. Destek ve direnç çizgilerinin eğimleri formasyon hakkında net bilgiler verecektir. Takoz çizildiğinde fiyat grafiği formasyonun üst çizgisini kırarak yukarı doğru hareket yapar. Bu hareket kimi zaman neredeyse formasyonun yüksekliğine eşit olabilir. Hisse senedinin fiyatı güçlü bir ralliden sonra biraz yükseldiğinde düşen kamanın devam sinyali olarak algılanması gerekir. Hissede bu şekilde duraksamalar daha fazla insanın boğa safına katıldığı anlamına gelir.

Yasal Uyarı Notu: Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu bilgiler ve görüşler önceden haber vermeksizin değiştirilebilir. İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş. bilgilerin ve ifade edilen görüşlerin doğru, eksiksiz ve güncelleştirilmiş olduğuna dair (açıkça ifade edilmiş veya ima edilmiş) hiçbir beyan ve taahhütte bulunmaz. İçerik kesinlikle mali, hukuki, vergi veya diğer konularda bir tavsiye niteliği taşımadığı gibi, tamamen içeriğe dayalı olarak yatırım yapılmamalı veya karar alınmamalıdır. Herhangi bir yatırım konulu karar almadan önce bir uzmandan görüş alınmalıdır. Sorumluluğun Sınırlandırılması: İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş. herhangi bir sınırlandırma olmaksızın, dolaylı, direkt veya bir fiilin sonucu olarak ortaya çıkan zararlar da dâhil olmak üzere her türlü kayıp ve hasarla ilgili sorumluluk kabul etmez.

Çekince: Bu rapor tarafımızca doğruluğu ve güvenilirliği kabul edilmiş kaynaklar kullanılarak hazırlanmış olup yatırımcılara kendi oluşturacakları yatırım kararlarında yardımcı olmayı hedeflemekte ve herhangi bir yatırım aracını alma veya satma yönünde yatırımcıların kararlarını etkilemeyi amaçlamamaktadır. Yatırımcıların verecekleri yatırım kararları ile bu raporda bulunan görüş, bilgi ve veriler arasında bir bağlantı kurulamayacağı gibi, söz konusu kararların neticesinde oluşabilecek yanlışlık veya zararlardan kurum çalışanları ile Ulukartal Holding A.Ş. ve İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş.'nin herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır. Bu rapordaki her türlü iç ve dış piyasa tablo ve grafikler, bu konularda resmi hizmet veren yetkili üçüncü kişi kurumlardan elde edilmiş olup, İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından herhangi bir maddi menfaat beklentisi olmaksızın genel anlamda bilgilendirmek amacıyla hazırlanmıştır. Bu raporda bulunan bilgiler belli bir gelirin sağlanmasına yönelik olarak verilmemektedir.