VİOP'ta Teminat ve Kaldıraç Oranı
VİOP’ ta Teminat Nedir?
VİOP’ ta pozisyon almak isteyen yatırımcıların yapmak istedikleri işlem miktarına göre hesaplarında teminat bulunması gerekmektedir. Sözleşmede ya da varlıkta alım veya satım işlemi yapabilmek için hesapta bulunması gereken miktara başlangıç teminatı denir. Teminatlar, Borsa İstanbul span parametreleri başlığı altında belirli dönemlerde her kontrat için hesaplanarak açıklanır. Aşağıdaki tabloda en çok işlem gören bazı sözleşmelerin başlangıç teminatları yer almaktadır. Tablodaki teminat tutarları 31.10.2017 tarihinden itibaren geçerli teminatlar olup; teminat tutarları Borsa İstanbul A.Ş. tarafından belirli dönemlerde yenilenmektedir. Takasbank “Duyurular” adresinden güncel teminatlara ulaşabilirsiniz.
| Sözleşme | Teminat |
|---|---|
| USDTRY | 190 TL |
| EURTRY | 230 TL |
| XU030 | 1.120 TL |
| XAUTRY | 15 TL |
| XAUUSD | 80 USD |
| EURUSD | 70 USD |
İşlem yapılırken yatırılan başlangıç teminatının, sürdürme teminatının altına düşmesi durumunda, kalan teminatın başlangıç teminatı seviyesine tamamlanması çağrısına teminat tamamlama çağrısı (margin call) denir. Sürdürme teminatı, borsa tarafından belirlenen ve başlangıç teminatının, vadeli işlemler piyasasındaki olumsuz fiyat değişmeleri sonucu oluşan zarar dolayısıyla, ineceği asgari teminat seviyesini gösteren tutardır. Sürdürme teminatı, yeni mevzuata göre %100’dür.
Teminat tamamlama çağrısı gün sonu uzlaşma fiyatları ile hesaplanır ve teminat tamamlama çağrısı alan yatırımcının ertesi gün saat 14.30’a kadar mevcut pozisyonların başlangıç teminatına kadar nakit yatırması ya da yeterli miktarda pozisyon kapatılması gerekmektedir.
VİOP’ ta Kaldıraç Nedir?
VİOP’ ta işlem yapan yatırımcıların kaldıraç etkisi yardımıyla küçük miktarda yatırımla büyük miktarlı pozisyon alabileceğini ifade etmiştik. Kaldıraç, düşük teminatlarla yüksek hacimli pozisyon açabilmemizi sağlar. Kaldıraç Oranı, Pozisyon tutarının (hacmin) teminat tutarına bölünmesiyle hesaplanır.
Örnekle ifade etmek gerekirse;
USDTRY sözleşmesinde 31.10.2017 tarihinden itibaren geçerli olacak başlangıç teminatı 190TL olarak belirlenmiştir. 1 kontrat alım işlemi yaptığımızı ve işlem fiyatının 3,960 olduğunu varsayalım. Bu işlem için yatırım değeri 3,960*1000=3960TL olacaktır. 190TL teminat ile 3960TL değerinde pozisyon açılmıştır. Bu durumda kaldıraç oranı 3960/190 = yaklaşık 20 olacaktır.
Kaldıraç oranı , VİOP’ ta üründen ürüne farklılık göstermekle birlikte, genellikle 10-20 arasındadır.
Kaldıraç etkisi yatırımcı için, spot piyasaya göre çok daha hızlı ve büyük miktarda kar etme olanağı sunarken, aynı miktarda zarar etme riskini de barındırır.
Yasal Uyarı Notu: Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu bilgiler ve görüşler önceden haber vermeksizin değiştirilebilir. İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş. bilgilerin ve ifade edilen görüşlerin doğru, eksiksiz ve güncelleştirilmiş olduğuna dair (açıkça ifade edilmiş veya ima edilmiş) hiçbir beyan ve taahhütte bulunmaz. İçerik kesinlikle mali, hukuki, vergi veya diğer konularda bir tavsiye niteliği taşımadığı gibi, tamamen içeriğe dayalı olarak yatırım yapılmamalı veya karar alınmamalıdır. Herhangi bir yatırım konulu karar almadan önce bir uzmandan görüş alınmalıdır. Sorumluluğun Sınırlandırılması: İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş. herhangi bir sınırlandırma olmaksızın, dolaylı, direkt veya bir fiilin sonucu olarak ortaya çıkan zararlar da dâhil olmak üzere her türlü kayıp ve hasarla ilgili sorumluluk kabul etmez.
