Hedge Nedir? Hedge Etmek Ne Anlama Gelir?
Para piyasalarında sıklıkla duyduğumuz tabir olan hedge, temel itibariyle zararlardan sakınmak anlamında kullanılır. Bu, sadece parasını borsa ya da forex piyasalarında kullanan insanlar için geçerli değildir. En küçük birim olan bireyden, en büyük birim olan bölgesel kuruluşlara kadar, para ile ilişkisi olan herkesin uyguladığı bir şeydir.
Hedge etmek, sahip olduğunuz paranın değerini korumak için yaptığınız ve yapmanız gereken her şeyi ifade eder. Bireyler, yatırımlarını enflasyona ve zarara karşı korumaya çalışır. Şirketler, ticari faaliyetlerini yürütürken piyasalarda meydana gelen istikrarsızlığa karşı kendini korumaya çalışır. Hedge, küçük, büyük her firmanın yapmaya çalıştığı şeydir. Yapısı itibariyle kar odaklı yapılar olan şirketler, en başta zarar etmemek, daha sonra kar etmek ve daha sonra da karlarını maksimum seviyede tutarak büyümeye çalışırlar. Bu sebeple herkesin kendini hedge etmesi, yani korumaya alması gerekmektedir.
Hedge Ne Anlama Gelir?
İngilizcedeki sözlük karşılığı “çit” olan hedge kelimesi, hedging anlamıyla “riskten korunma” sözlük karşılığını vermektedir. Çit, belli bir alanı dış tehlikelerden korumak ve alanını dışarıdan ayırmak için arazilerin etrafına çevrilir. Hedge etmek de bunun gibi, alanını, yani eldeki mevcut varlığını korumak için yapılır.
Hedging, piyasaları önceden okuyarak risklerden korunmak için finansal işlerle ilgilenen kişilerin, yani para piyasalarında yatırım yapan küçük yatırımcılardan, firmalara kadar herkesin uygulayacağı stratejileri ifade eder.
Hedge Etmek Nedir?
Hedge etmek, elimizdeki finansal varlıkların karşı karşıya olduğu riskleri analiz ederek, bu risklerden korunmamızı sağlamamız anlamına gelmektedir. Bir yatırımımızı hedge etmek için, alternatif yollar kullanabiliriz. Pay piyasalarında yaptığımız yatırımlarımızın zarara uğraması riskine karşın, Viop piyasalarında bu işlemimize tam tersi pozisyon oluşturarak kendimizi hedge edebiliriz. Veya işletmemizin gelir kaynaklarının çoğunluğunu Türk Lirası oluşturuyorsa, kur riskine karşı kendimizi hedge etmeye çalışırız. Kur riskinin bulunduğu durumlarda çapraz kurlarda, yani döviz çiftlerinde alternatif stratejiler oluşturabiliriz.
Ancak bu stratejiler, kişilerin ya da kurumların finansal performans beklentisine, gelir durumuna, karşı karşıya olduğu risklere, beklentilerine, ödemelerine ve sair pek çok değişkene göre karar verilmesi gerekmektedir. Bu sebeple hedge etmek için bir finansal danışman ile çalışılması gerekmektedir.
Kendinizi veya firmanızı her türlü risklerden korumak için İntegral Yatırım’daki yatırım danışmanınızdan destek isteyebilirsiniz.
Nasıl Hedge Edilir?
Hedge etmek bireysel yatırımcılar ve firmalar için çeşitli yollar vardır. Sonra ise neye karşın hedge edilmesi gerektiği konusu önem kazanmaktadır. Bunun için kimin, neyi, neye karşı hedge etmek istediğini değerlendirmek gerekiyor.
Bireysel Yatırımcılar Nasıl Hedge Eder?
Bireysel yatırımcılar, birikimlerini genel itibariyle Borsa veya Viop gibi pay piyasalarında, Viop veya Forex gibi para piyasalarında değerlendirir. Bunun için Borsa’da, Viop’ta ve Forex’te nasıl hedge edileceğiyle ilgili değişik yorumlar yapılabilir.
Borsa, şirketlerin paylarının bir kısmını bireysel ve kurumsal yatırımcılara açarak, finansman elde etmesine yarayan bir piyasadır. Bu piyasada şirketlerin önündeki fırsatlar ve riskler fiyatlanarak hisse değerinde düşüş ve yükselişler meydana gelir.
Bu yükseliş ve düşüşlerin uzun süre sürmesi sonucu Ayı Piyasası veya Boğa Piyasası adını verdiğimiz uzun süreli ve istikrarlı fiyat hareketleri meydana gelir. Ayı piyasasında fiyatlar düşüş eğilimindedir ve bir süre daha sürmesi beklenir. Boğa piyasasında ise istikrarlı bir şekilde yükselişi ifade eder.
Eğer Borsa’da hisse senetleriniz bulunuyorsa, bu hisse senet fiyatlarının yükselişinden para kazanmayı hedeflersiniz. Ancak “terste kalırsanız” yani piyasanın yükseleceği beklentisiyle yatırımlarınızı yaparsanız ve aksi bir durum gerçekleşirse elinizdeki pay senetlerinin değeri tekrar aynı noktaya gelinceye kadar zarar edersiniz. Fiyatların aynı noktaya gelmesi ne kadar uzun sürerse o kadar süre paranızı harcayamazsınız ve geçen zamanı da kaybetmiş olursunuz.
Bireysel yatırımcıların en çok zorlandığı konuların başında bu gibi beklentilerin dışındaki fiyat hareketlerine karşı korunmak vardır.
Bireysel yatırımcılar, öncelikle birikimlerini kendi risk algılarına ve gelir beklentilerine göre değerlendirirler ve risk iştahlarına uygun yöntemler seçerek hedge edebilirler. Pay piyasalarında hedge etmek için, olası aksi bir durumun uzun süreceğine endişe eden bireysel yatırımcılar örneğin Viop’ta aynı işlemi short açarak kendilerini hedge edebilirler. Bu durumda ellerinde bulunan ve değeri düşen hisse senedini daha yüksek fiyata ve vadeli olarak satma şansı bulacaklardır. Aynı zamanda opsiyon piyasasında da fiyatların yine beklentinin aksine bir hareketinde belli bir ücret karşılığı vazgeçme opsiyonunuzu kullanabilirsiniz.
Ayrıca forex piyasalarında hedge edebilmek için, çift yönlü işlemlerden yararlanabilirsiniz. Aslında “take profit” ve “stop loss” özelliklerini de bir hedge mekanizması olarak kullanabilirsiniz.
Tüm bunlar için bireysel müşteri temsilcinize soruarınızı sorarak detaylı bilgi alabilirsiniz ve beraber kendi bireysel durumunuza özel bir strateji belirleyebilirsiniz.
Firmalar Kendini Nasıl hedge Eder?
Firmaların kendini hedge etmesinin bireysel yatırımcılarla benzeyen ve ayrılan yönleri vardır. Benzeyen yönleri, firmalar da bireysel yatırımcılar gibi, birikimlerini veya net karlarının bir kısmını pay piyasalarında fonlarda, varantlarda, viop piyasalarında veya uluslararası piyasalarda değerlendirebilirler. Ayrılan yönleri ise, firmaların kendine has mali yapıları vardır. Bu mali yapılar içinde gelir kalemlerini de çeşitlendirerek kendilerini hedge edebilirler. Ayrıca firmalar, pay ihraç ederek de ek gelir elde edebilirler. Bu, firmanın tüm değerini belli bir eşit paya bölerek başka firmalarla ortaklık kurulması şeklinde de olabilir, halka açılarak finansman sağlanması şeklinde de olabilir.
Firmaların önündeki en büyük risk, mevcut gelirlerini ticari bazı tercihlerin değişmesi veya gelişen teknolojilere uyum sağlanamaması sebebiyle kapasitelerinin yetersiz kalışı, bu sebeple de rakip firmalardan daha yavaş kalması sonucu müşteri kaybıdır. Aynı zamanda dış pazara açılamamak da firmaların önündeki kur riskini beraberinde getirmektedir. Bu sebeple firmaların kendilerini hedge edebilmesi için, finansal piyasalardan da önce, müşteri çeşitliliği ve gelir kalemlerinin artırılması öncelikli rol oynamaktadır.
Döviz geliri yüksek olan firmalar, varlıklarını da döviz cinsinden değerlendirebildikleri için kur riskinden daha az etkilenirler. Ancak gelirinin tamamı Türk Lirası cinsinden olan firmalar için hedging daha da büyük önem arz etmektedir.
Ek finansman olanakları yaratmak, pay ihraç etmek, halka arz olmak veya firmanıza yönelik alternatif hedging yöntemlerinden yararlanmak isterseniz İntegral Kurumsal Finansman uzmanlarımızdan destek alabilirsiniz. integralkurfin.com adresinden bize ulaşabilirsiniz.
Hedging Neden Önemlidir?
Hedging, mevcut paranızın değerini, enflasyona veya kur risklerine karşı korumanız için oldukça önemlidir. Firmalar, enflasyona karşı satış fiyatlarını artarak kendilerini korumaya çalışsalar da bu durum enflasyonun artışına daha fazla destek vermektedir. Enflasyonun daha fazla artması ise, firmalar için günün sonunda daha da zayıflamalarına sebep olmaktadır.
Bu sebeple, hedging aslında özünde bir çeşit enflasyonla mücadele yöntemi olarak da ortaya çıkmaktadır. Çünkü gelir modellerini çeşitlendirmek ve alternatif arayışlara yönelmek, bu vesileyle zararını minimumda tutmaya çalışarak karını mümkün olduğunca artırmaya çalışmak, piyasada da daha rekabetçi fiyatlar verilebilmesine imkan sağlamaktadır.
Sabit gelirli bireysel yatırımcılar içinse hedging, mevcut birikiminin erimesine engel olmaya çalışmaktan ibarettir. Bunun için halka açık fonlar veya emeklilik fonları, para piyasaları, varantlar, pay piyasaları gibi çeşitli türev araçları vardır. Bu araçlardan faydalanmaya çalışarak kendinizi özellikle enflasyona karşı koruyabilirsiniz. Enflasyonun üstünde getiri sağlayabilmeniz içinse daha riskli yatırım araçlarına yönlenmeye çalışırsınız. Hedging işte burada devreye girmektedir. Çünkü hedging yukarıda da ifade ettiğimiz gibi “riskten korunma” anlamına gelmektedir. Riskten korunmak için çeşitli piyasalar ve araçlar arasında birikimlerinizi bölerek risklerden korunmanız için önemlidir.
Hisse Hedge Etmek Ne Demektir?
Hisse hedge etmek, pay piyasalarında oluşacak beklentilerinizin aksi bir duruma karşı kendinizi korumanız anlamına gelir. Eğer borsada belli bir birikiminiz varsa ve bu birikiminizi olası düşüşlerden korumak istiyorsanız hisse hedge edebilirsiniz. Bunun için yapmanız gereken şey öncelikle strateji belirlemenizdir.
Stratejilerinizi piyasada oluşan oynaklığa karşı belirleyebilirsiniz. Örneğin, BIST30 içinde bulunan bir hisse senediniz varsa ve piyasa yükselirken sizin hisse senediniz düşüyorsa, o zaman Viop işlemlerinden BIST30 endeks hissesi satın alabilirsiniz. Bu durumda, bugünün fiyatıyla vadeli ve opsiyonlu olarak geleceğe yönelik kendinizi korumuş olursunuz.
Viop, kaldıraçlı bir piyasa olduğu için, daha az parayla daha büyük bir kontrat satın alabilirsiniz. Bu durumda hisse senediniz düşerken yükselen endekse karşı hisselerinizi daha az risk alarak hedge etmiş olursunuz. Opsiyon özelliğini kullanarak, sizin için yeterli gördüğünüz noktada kontratınızı bozabilirsiniz. Böylece korunmuş olursunuz. Ancak unutmayın, bu örnek sadece bir varsayımdan ibarettir. Dolayısıyla bunu her zaman uygulayabileceğiniz anlamına gelmemektedir. Kendi risk ve beklentilerinize uygun stratejileri resmi yatırım danışmanınız ile görüşmeniz önem arz etmektedir.
Kur Riskine Karşı Hedge Etmek
Kur riski, hem bireysel hem kurumsal yatırımcılar için büyük bir risk faktörüdür. Çünkü hem enflasyonla hem de kurdaki hareketle zarara uğramanız olasıdır. Bu zarar riskinden kendinizi korumak için dövize karşı getiri elde edebileceğiniz araçlara yönlenirsiniz.
Enflasyon olan ve kurda oynaklığın fazla olduğu dönemlerde riskinizi minimize etmeniz için çeşitli alternatif yollar vardır. Bu alternatif yollar içinde Eurobondlar veya yabancı piyasalarda işlemler yapmak değerlendirilebilir. Forex piyasalarında paranızı değerlendirmek için İntegral Yatırım’da forex müşteri temsilcilerimize ücretsiz danışabilirsiniz.
Ayrıca İntegral Yatırım’ın herkese ücretsiz eğitimlerini takip ederek finansal okur yazarlığınıza katkıda bulunabilirsiniz. Böylece kendiniz de kendi finansal durumunuzu değerlendirebilir ve işlemlerinizi nasıl yapmanız gerektiği, yani kendinizi nasıl hedge etmeniz gerektiği konusunda bilgi sahibi olabilirsiniz.
Yasal Uyarı Notu: Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu bilgiler ve görüşler önceden haber vermeksizin değiştirilebilir. İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş. bilgilerin ve ifade edilen görüşlerin doğru, eksiksiz ve güncelleştirilmiş olduğuna dair (açıkça ifade edilmiş veya ima edilmiş) hiçbir beyan ve taahhütte bulunmaz. İçerik kesinlikle mali, hukuki, vergi veya diğer konularda bir tavsiye niteliği taşımadığı gibi, tamamen içeriğe dayalı olarak yatırım yapılmamalı veya karar alınmamalıdır. Herhangi bir yatırım konulu karar almadan önce bir uzmandan görüş alınmalıdır. Sorumluluğun Sınırlandırılması: İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş. herhangi bir sınırlandırma olmaksızın, dolaylı, direkt veya bir fiilin sonucu olarak ortaya çıkan zararlar da dâhil olmak üzere her türlü kayıp ve hasarla ilgili sorumluluk kabul etmez.
Çekince: Bu rapor tarafımızca doğruluğu ve güvenilirliği kabul edilmiş kaynaklar kullanılarak hazırlanmış olup yatırımcılara kendi oluşturacakları yatırım kararlarında yardımcı olmayı hedeflemekte ve herhangi bir yatırım aracını alma veya satma yönünde yatırımcıların kararlarını etkilemeyi amaçlamamaktadır. Yatırımcıların verecekleri yatırım kararları ile bu raporda bulunan görüş, bilgi ve veriler arasında bir bağlantı kurulamayacağı gibi, söz konusu kararların neticesinde oluşabilecek yanlışlık veya zararlardan kurum çalışanları ile Ulukartal Holding A.Ş. ve İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş.'nin herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır. Bu rapordaki her türlü iç ve dış piyasa tablo ve grafikler, bu konularda resmi hizmet veren yetkili üçüncü kişi kurumlardan elde edilmiş olup, İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından herhangi bir maddi menfaat beklentisi olmaksızın genel anlamda bilgilendirmek amacıyla hazırlanmıştır. Bu raporda bulunan bilgiler belli bir gelirin sağlanmasına yönelik olarak verilmemektedir.