CHF Nedir?
CHF, İsviçre frangının uluslararası piyasalardaki kısaltmasıdır. İsviçre frangının Latince ismi olan Confoederatio Helvetica franc kelimelerinin baş harflerinden türetilen CHF, birçok ülkede rezerv para birimi olarak da kullanılır. Ayrıca İsviçre frangı, Türk lirası ile de bir pariteye sahiptir ve Forex gibi finansal piyasalarda işlem görür. 2023 yılının Ocak ayında CHFTRY paritesi 20,18 değerlerindeyken 2024 yılının Ocak ayında 34.96 değerine çıkmıştır. İsviçre frangı, TL karşısında 1 yıl içinde yaklaşık %73 değer kazanmıştır. İsviçre frangı geçmişe uzanan tarihi ve istikrarlı bir para birimi olmasıyla finansal piyasalarda yatırım yapmak isteyen birçok kişinin karşısına çıkar. Bununla beraber yatırım kararlarınızı vermeden önce incelemelerinizi de iyi bir şekilde yapmanız ve para biriminin hareketlerini anlamanız tavsiye edilir.
İsviçre Frangı Nedir?
İsviçre frangı 1848 yılında piyasaya sürülmüştür ve günümüzde İsviçre’nin yanı sıra Lihtenştayn'ın da resmi para birimidir. Ayrıca Almanya’da bulunan Busingen kasabasıyla beraber İtalya’daki Campiona d’Italia yerleşiminde de resmi para birimi olarak kullanılır. Geçmişte Fransa frangı gibi farklı franklar bulunsa da Avrupa Birliği’ne geçişten sonra İsviçre frangı haricinde diğer franklar piyasadan kaldırılmıştır. Böylece İsviçre frangı, Avrupa’da kalan son frank olmuştur.
Piyasaya sürüldüğünde Fransa frangı ile eşdeğer bir para birimi olan CHF, zamanla başka ülkelerin de İsviçre frangını resmi para birimleri olarak kabul etmesiyle değer kazandı. 1865 yılında İsviçre, Fransa ve Belçika ile beraber Latin Para Birliği (Latin Monetary Union)’nin bir parçası haline geldi ve ülkeler bu anlaşmayı 1928 yılına kadar sürdürdü. Latin Para Birliği, üye ülkeler arasındaki ticaret kolaylaştırılmış ve para birimleri birbirlerine bağlanmıştır. Ayrıca birlikte yer alan ülkelerin para birimleri gümüş ve altın standardına göre düzenlenmiştir. Her ne kadar başlangıçta birlik üye ülkeler için iyi sonuçlar verse de Birinci Dünya Savaşı sonrasında ortaya çıkan ekonomik zorluklar ve finansal sıkıntılar birliğin dağılmasına neden olmuştur.
İsviçre, enflasyona karşı güçlü politikaları, hükümet müdahalesine karşı bağışıklığa sahip olan merkez bankası ve yürüttüğü para politikalarıyla öne çıkar. Genellikle merkez bankasının bağımsızlığı ve birçok farklı kriterden dolayı CHF dünyada güvenli liman para birimleri arasında değerlendirilir. Bununla beraber her finansal araç ya da para birimi gibi CHF de çeşitli dalgalanmalar yaşayabilir. Ayrıca İsviçre frangı, yapımında özel standartlar geliştirdiği için dünya çapında sahteciliğe karşı yüksek oranda dayanıklılığa sahip olan para birimleri arasında yer alır.
Her ne kadar günümüzde güvenli bir liman olarak nitelendirilse de 2011 yılında İsviçre frangı euro karşısında beklenenden daha fazla değer kazandığı için İsviçre Merkez Bankası (SNB) bazı stratejiler uygulayarak para biriminin değerini düşürmeye çalışmıştır. İlk olarak SNB, 2011 yılında faiz oranlarını düşürerek CHF’nin değerini düşürmeyi amaçlamıştır. Ardından 2014 yılında negatif faiz politikası uygulayarak para biriminin değerini düşürmek için farklı bir strateji geliştirmiş ve başarısız olmuştur. Bununla beraber aynı dönemde İsviçre frangı yükselmeye devam ederken İsviçre’deki hisse senedi piyasalarında keskin düşüşler yaşanmaya başladı. Euro karşısında yükselmesi durdurulamadığı ve kısa süre içinde çok fazla değer artışı yaşadığı için bazı şirketlerin ve yatırımcıların batmasına neden olmuştur.
CHF, İsviçre Merkez Bankası tarafından altı farklı banknot formunda ihraç edilir. Kağıt para, 10, 20, 50, 100, 200 ve 1.000 Frank şeklinde basılır. Bununla beraber madeni para formunda olarak piyasada 5 rappen, 10 rappen, 20 rappen, 1/2 Frank, 1 Frank, 2 Frank ve 5 Frank da bulunur. CHF, küresel piyasalarda en çok euro ile beraber işlem görse de pariteleri incelediğinizde ABD doları, İngiliz sterlini ya da Japon yeni gibi farklı para birimleriyle de işleme sokulur.
CHF Rezerv Para mı?
İsviçre frangı, ABD doları, Euro, Japon yeni ve İngiliz sterlini ile beraber rezerv para birimleri arasında bulunur. 2023 yılının Aralık ayında IMF tarafından paylaşılan verilere göre İsviçre frangı, dünyada rezerv para birimi olarak sekizinci sırada yer alır. Aynı kaynağa göre dünyadaki rezerv para birimleri ABD doları, Euro, Çin yuanı, Japon yeni, İngiliz sterlini, Avustralya doları, Kanada doları ve İsviçre frangı şeklindedir.
CHF Egzotik Para Birimi mi?
Egzotik para birimi genel olarak küresel piyasalarda çok fazla tercih edilmeyen ya da istikrarsız olmalarıyla dönemsel olarak yüksek getiri elde etmek isteyen kişilerce alınıp satılan ülkelerin para birimini nitelendirmek için kullanılır. Egzotik para birimlerine örnek olarak Güney Afrika randı, Güney Kore wonu, Brezilya reali, Türk lirası ya da Meksika pezosu verilebilir. Bununla beraber CHF küresel piyasalarda sıklıkla yatırım amaçlı kullanılan bir para birimi olmasıyla egzotik para birimleri arasında yer almaz. Ayrıca İsviçre frangı, rezerv para birimi olmasıyla da egzotik para olarak nitelendirilen dövizlerden yarılır.
Forex Piyasasında CHF
Forex piyasası, döviz çiftleri arasında işlem yapmayı kolaylaştıran ve haftanın 5 günü 24 saat boyunca açık olan küresel bir pazardır. 2023 yılında Forex tarafından yayınlanan bir listeye göreyse İsviçre frangı, FX’te en çok işlem gören 8. para birimidir. En fazla işlem gören para birimleri ise Amerikan doları ve Euro’dur. CHF ise Euro ve Amerikan dolarının yanı sıra farklı para birimleriyle de çift halinde işlem görür. Forex’te CHF üzerinden işlem yapmak istiyorsanız CHFJPY, NZDCHF, CHFNOK, CHFHUF, AUDCHF, GBPCHF, CHFPLN, CADCHF ve XAUCHF çiftlerini inceleyebilirsiniz. Listede bulunan XAUCHF haricinde kalan diğer çiftlerin hepsi iki para birimini ifade eder. XAUCHF ise 1 ons saf altın alabilmek için ne kadar İsviçre frangı ödemeniz gerektiğini nitelendirir.
USDCHF
USD, United States dollar kelimesinin kısaltılmasından üretilir ve Amerikan dolarının dünya piyasalarındaki kodudur. “USD CHF nedir?” diye merak ediyorsanız bu ifadenin 1 Amerikan doları almak için ne kadar İsviçre frangı ödemeniz gerektiğini gösterdiğini bilmelisiniz. Amerikan doları ve İsviçre frangı, dünyada rezerv para birimi olarak kullanıldığı için her ikisinin paritesi de sıklıkla işlem yapılan finansal araçlar arasında yer alır. 2023 yılının Ocak ayında USDCHF paritesi 0,9246 iken 2024 yılının Ocak ayında USDCHF paritesinin değeri 0,8466 seviyesine düşmüştür. Bu durum Amerikan dolarının değer kaybetmesinden ya da İsviçre frangının ABD doları karşısında değer kazanmasından kaynaklanabilir.
Her ne kadar Amerikan doları dünyada güçlü bir para birimi olsa da her zaman her ülkenin para birimi karşısında yükselmeyebilir. Bundan dolayı yatırım kararları vermeden önce USDCHF paritesinin fiyat hareketlerini grafikler üzerinden inceleyebilirsiniz. Ayrıca İntegral Yatırım’ın paylaştığı ve günlük olarak Forex analizlerinin sunulduğu grafiklere göz atarak yatırım kararlarınızı verebilirsiniz. Ek olarak grafiklerle beraber teknik göstergeler gibi farklı parametreleri de kullanarak yatırım kararlarınızı vermeniz önerilir.
EURCHF
EUR ifadesi ise euronun dünya piyasalarındaki kısaltmasıdır. “EUR CHF ne demek?” sorusuna ise 1 adet euro alabilmek için ne kadar İsviçre frangı ödemeniz gerektiğini gösterir şeklinde yanıt verilebilir. Euro, Amerikan dolarının ardından dünyada en fazla işlem gören para birimidir. Bununla beraber rezerv para birimleri listesinde de 2. sırada yer alır. EURCHF de USDCHF gibi aktif olarak yatırım işlemlerinde kullanılan döviz çiftleri arasında yer alır. Likit bir parite olmasına rağmen EURCHF üzerinde işlem yapmadan önce bazı kriterleri göz önünde bulundurmanız gerekir. Örneğin, her iki ülkenin para politikalarını yakından izlemeli ve nasıl bir trend olabileceğine dair öngörülerde bulunabilmelisiniz. Ayrıca paritenin değişim grafiklerini, fiyat hareketlerini ve dünyadaki global ekonomik durumu inceleyerek yatırım kararlarınızı verebilirsiniz.
Yasal Uyarı Notu: Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu bilgiler ve görüşler önceden haber vermeksizin değiştirilebilir. İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş. bilgilerin ve ifade edilen görüşlerin doğru, eksiksiz ve güncelleştirilmiş olduğuna dair (açıkça ifade edilmiş veya ima edilmiş) hiçbir beyan ve taahhütte bulunmaz. İçerik kesinlikle mali, hukuki, vergi veya diğer konularda bir tavsiye niteliği taşımadığı gibi, tamamen içeriğe dayalı olarak yatırım yapılmamalı veya karar alınmamalıdır. Herhangi bir yatırım konulu karar almadan önce bir uzmandan görüş alınmalıdır. Sorumluluğun Sınırlandırılması: İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş. herhangi bir sınırlandırma olmaksızın, dolaylı, direkt veya bir fiilin sonucu olarak ortaya çıkan zararlar da dâhil olmak üzere her türlü kayıp ve hasarla ilgili sorumluluk kabul etmez.
Çekince: Bu rapor tarafımızca doğruluğu ve güvenilirliği kabul edilmiş kaynaklar kullanılarak hazırlanmış olup yatırımcılara kendi oluşturacakları yatırım kararlarında yardımcı olmayı hedeflemekte ve herhangi bir yatırım aracını alma veya satma yönünde yatırımcıların kararlarını etkilemeyi amaçlamamaktadır. Yatırımcıların verecekleri yatırım kararları ile bu raporda bulunan görüş, bilgi ve veriler arasında bir bağlantı kurulamayacağı gibi, söz konusu kararların neticesinde oluşabilecek yanlışlık veya zararlardan kurum çalışanları ile Ulukartal Holding A.Ş. ve İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş.'nin herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır. Bu rapordaki her türlü iç ve dış piyasa tablo ve grafikler, bu konularda resmi hizmet veren yetkili üçüncü kişi kurumlardan elde edilmiş olup, İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından herhangi bir maddi menfaat beklentisi olmaksızın genel anlamda bilgilendirmek amacıyla hazırlanmıştır. Bu raporda bulunan bilgiler belli bir gelirin sağlanmasına yönelik olarak verilmemektedir.
